Analiza i charakterystyka tendencji rozwojowych oraz przemian w strukturze polskiego przemysłu w latach 1950–1970

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/2080-8313.23.05

Słowa kluczowe:

struktura polskiego przemysłu, koncepcja selektywnego rozwoju, strukturalne aspekty wzrostu gospodarczego

Abstrakt

Koncepcja selektywnego rozwoju polskiego przemysłu w perspektywie lat 70. XX w. zakładała dokonanie istotnych przekształceń strukturalnych w przemyśle związanych z unowocześnieniem produkcji przemysłowej. Najbardziej intensywne przemiany strukturalne miały miejsce w pierwszym etapie uprzemysłowienia i związane były z budową podstaw względnie rozwiniętego kompleksu przemysłowego. Intensywność zmian strukturalnych w tym okresie, mierzona średnim współczynnikiem stosunkowych przekształceń strukturalnych, była niezwykle wysoka. W latach 1960–1970 intensywność przemian w gałęziowej strukturze produkcji była znacznie mniejsza niż w okresie poprzednim. W dalszym ciągu znaczny wzrost udziału w globalnej produkcji przemysłowej wykazywały branże przemysłu maszynowego i chemicznego, chociaż wskaźniki wyprzedzenia tempa wzrostu wymienionych gałęzi w stosunku do tempa wzrostu przemysłu ogółem były mniejsze niż w latach 1950–1960. W miarę przechodzenia do kolejnych faz rozwoju przemysłowego coraz większego znaczenia nabierały przemiany wewnątrzgałęziowej struktury produkcji w obrębie poszczególnych przemysłów, zwłaszcza w obrębie tzw. gałęzi wiodących. Strukturalne aspekty wzrostu gospodarczego i przemysłowego nie stanowiły przez długi okres przedmiotu szczegółowych badań ekonomicznych, zwłaszcza z punktu widzenia traktowania tych przemian jako samodzielnego czynnika współczesnego rozwoju gospodarczego. Wyspecjalizowany rozwój przemysłowy był traktowany jako warunek utrzymania produkcji na wysokim poziomie technicznym, a tym samym jako warunek rozwoju wymiany handlowej i współpracy w dziedzinie produkcji przemysłowej.

Biogram autora

Zbigniew Klimiuk - Instytut Pracy i Spraw Socjalnych w Warszawie

Dr hab. Zbigniew Klimiuk, prof. Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych – doktor habilitowany nauk ekonomicznych w zakresie ekonomii, specjalności: historia gospodarcza i polityka gospodarcza. Kierownik Zakładu Zatrudnienia i Rynku Pracy w Instytucie Pracy i Spraw Socjalnych w Warszawie. Kierownik Katedry Ekonomii Wydziału Nauk Społecznych Mazowieckiej Uczelni Publicznej w Płocku. Zainteresowania naukowe: ekonomia, finanse, zarządzanie, historia gospodarcza, rozwiązania instytucjonalne gospodarki RFN, systemy bankowe i rynki finansowe, problemy transformacji polskiej gospodarki do systemu rynkowego, czynniki rozwoju i wzrostu gospodarczego oraz źródła ich finansowania, międzynarodowy system gospodarczy i finansowy.

Bibliografia

Beksiak J., Niepodzielność czynników produkcji a zmiany struktury gospodarczej, [w:] Ekonomia polityczna socjalizmu – wybór tekstów, Warszawa 1971.
Google Scholar

Bodnar A., Deniszczuk M., Uwarunkowania zewnętrzne rozwoju ekonomicznego Polski do roku 2000, „Handel Zagraniczny” 1971, nr 10.
Google Scholar

Bodnar A., Kahn R., Rewolucja naukowo-techniczna a socjalizm, Warszawa 1971.
Google Scholar

Bytniewski M., Nowe kierunki przemian strukturalnych w przemyśle krajów o wysokim stopniu rozwoju gospodarczego, Warszawa 1968.
Google Scholar

Chodkowski M., Przemysł, „Nowe Drogi” 1969, nr 7.
Google Scholar

Foltyński Z., Teoria handlu międzynarodowego, Warszawa 1970.
Google Scholar

Główczyk J., Proporcje, „Życie Gospodarcze” 1971, nr 7 i 8.
Google Scholar

Góra S., Rakowski M., Kryteria specjalizacji wewnątrzgałęziowej między krajami socjalistycznymi, „Gospodarka Planowa” 1961, nr 7.
Google Scholar

Góra S., Knyziak Z., Międzynarodowa specjalizacja produkcji krajów RWPG, Warszawa 1971.
Google Scholar

Halak G., Rekonstrukcja branż, gałęzi i regionów gospodarczych, Warszawa 1967.
Google Scholar

Integracja ekonomiczna krajów socjalistycznych, praca zbiorowa, Warszawa 1970.
Google Scholar

Iskra W., Dynamika rozwoju przemysłowego PRL, Warszawa 1970.
Google Scholar

Iskra W., Współzależność rozwoju kompleksowego i selektywnego, [w:] Problemy strategii gospodarczej, Warszawa 1971.
Google Scholar

Kaliński J., Gospodarka Polski w latach 1944–1989. Przemiany strukturalne, Warszawa 1995.
Google Scholar

Kaliński J., Gospodarka w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, Warszawa 2012.
Google Scholar

Kamecki Z., Problemy integracji gospodarczej krajów RWPG, „Gospodarka Planowa” 1968, nr 10.
Google Scholar

Karpiński A., Polityka uprzemysłowienia Polski w latach 1958–1968, Warszawa 1969.
Google Scholar

Karpiński A., Próba rozgraniczenia i charakterystyki faz rozwoju gospodarczego Polski Ludowej, „Gospodarka Planowa” 1965, nr 3.
Google Scholar

Karpiński A., Strategia rozwoju gospodarczego Polski w ujęciu perspektywicznym, „Gospodarka Planowa” 1971, nr 7.
Google Scholar

Karpiński A., Zagadnienia socjalistycznej industrializacji Polski, Warszawa 1958.
Google Scholar

Kleer J., Wpływ doświadczeń radzieckich na model industrializacji Polski, „Studia Ekonomiczne” 1968, nr 20.
Google Scholar

Kompleksowy program dalszego pogłębiania i doskonalenia współpracy i rozwoju socjalistycznej integracji gospodarczej krajów RWPG, przyjęty przez XXV Sesję RWPG, „Trybuna Ludu”, 7 VIII 1971.
Google Scholar

Krawiec S., Zmiany w strukturze produkcji polskiego przemysłu chemicznego w latach 1950–1970 [praca doktorska, SGPiS 1971].
Google Scholar

Lisikiewicz J., Warunki selektywnego rozwoju gałęzi przemysłu, [w:] Problemy strategii gospodarczej, Warszawa 1971.
Google Scholar

Lisikiewicz J., Macieja J., Rozwój strukturalny polskiego przemysłu, „Ekonomista” 1970, nr 3.
Google Scholar

Lubas B., Cele podstawowe w latach 1970–1980, „Życie Gospodarcze” 1971, nr 46.
Google Scholar

Lubas B., Tendencje rozwoju przemysłu tworzyw sztucznych na przestrzeni lat objętych planowaniem perspektywicznym, „Przemysł Chemiczny” 1971, nr 1.
Google Scholar

Łapa M., Reglamentacja handlu zagranicznego w Polsce w latach trzydziestych XX wieku, „Zeszyty Wiejskie” 2016, z. 22.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1506-6541.22.45

Łukaszewicz A., Przyspieszony wzrost gospodarki socjalistycznej w związku z teorią G. Feldmana, Warszawa 1965.
Google Scholar

Madej Z., Nauka i rozwój gospodarczy, Warszawa 1970.
Google Scholar

Marciniak S., Struktura produkcji a dynamika wzrostu gospodarczego, Warszawa 1970.
Google Scholar

Nasiłowski M., Rozwój gospodarczy Polski Ludowej, Warszawa 1969.
Google Scholar

Pajestka J., Niektóre problemy strategii rozwoju ekonomicznego Polski Ludowej, „Nowe Drogi” 1969, nr 7.
Google Scholar

Pajestka J., Problemy strategii rozwoju ekonomicznego Polski, [w:] Problemy strategii gospodarczej, Warszawa 1971.
Google Scholar

Paradysz S., Produkcja dodana – nowy miernik produkcji w przemyśle, „Gospodarka Planowa” 1971, nr 3.
Google Scholar

Pasinetti L., Spaventa L., Ku przezwyciężeniu modeli agregatowych w teorii wzrostu gospodarczego, [w:] Problemy teorii ekonomii i wzrostu gospodarczego, Warszawa 1967.
Google Scholar

Płocica A., Wstęp do pracy zbiorowej, [w:] Strategia intensywnego rozwoju gospodarki, Warszawa 1970.
Google Scholar

Podstawowe założenia rozwoju gospodarczego Polski w latach 1971–1975, „Gospodarka Planowa” 1972, nr 2.
Google Scholar

Przywara B., Zmiany strukturalne jako czynnik rozwoju gospodarczego, [w:] Problemy strategii gospodarczej, Warszawa 1971.
Google Scholar

Reutt B., RWPG – powiązania specjalizacyjne, „Życie Gospodarcze” 1969, nr 1.
Google Scholar

Secomski K., Dynamika i kierunki wzrostu gospodarki narodowej oraz zmiany jej struktury społeczno-ekonomicznej, „Ekonomista” 1970, nr 6.
Google Scholar

Secomski K., Elementy polityki ekonomicznej, Warszawa 1970.
Google Scholar

Secomski K., Na drodze nowoczesnych przemian strukturalnych w gospodarce narodowej, „Nowe Drogi” 1970, nr 10.
Google Scholar

Secomski K., Napięcia rozwojowe w gospodarce polskiej i jej przemiany strukturalne, „Problemy Ekonomiczne” 1969, nr 1.
Google Scholar

Sewera W., Wpływ nauki na przemiany w gospodarce światowej, „Handel Zagraniczny” 1971, nr 10.
Google Scholar

Skodlarski J., Zarys historii gospodarczej Polski, Warszawa–Łódź 2000.
Google Scholar

Sołdaczuk J., Handel międzynarodowy a rozwój gospodarczy w socjalizmie, Warszawa 1970.
Google Scholar

Sołdaczuk J., Współczesna gospodarka światowa. Struktura, mechanizm, tendencje, Warszawa 1987.
Google Scholar

Sołdaczuk J., Giezgała J., Integracja gospodarcza krajów RWPG. Metody i środki jej przyspieszenia, „Gospodarka Planowa” 1968, nr 11.
Google Scholar

Szyr E., Niektóre problemy rozwoju gospodarki narodowej w latach 1959–1965, Warszawa 1959.
Google Scholar

Tober J., Niektóre metodologiczne problemy analiz strukturalnych w przemyśle, „Gospodarka Planowa” 1970, nr 7.
Google Scholar

Zacher L., Przemiany strukturalne a dynamika postępu technicznego, „Gospodarka Planowa” 1966, nr 12.
Google Scholar

Zacher L., Struktury dynamizujące postęp techniczny, „Gospodarka Planowa” 1970, nr 9.
Google Scholar

Zacher L., Zewnętrzne aspekty polityki przemian strukturalnych w gospodarce narodowej, „Gospodarka Planowa” 1969, nr 12.
Google Scholar

Zmiany w strukturze przemysłu USA, Anglii i NRF po drugiej wojnie światowej, Warszawa 1965.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2020-12-30

Jak cytować

Klimiuk, Z. (2020). Analiza i charakterystyka tendencji rozwojowych oraz przemian w strukturze polskiego przemysłu w latach 1950–1970. Studia Z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX I XX Wieku, 23, 95–131. https://doi.org/10.18778/2080-8313.23.05

Numer

Dział

Artykuł