Biuletyn Uniejowski, Tom 13 (2024)
https://doi.org/10.18778/2299-8403.13.02

Tadeusz Pupar ^*

Aktualizacja w dokumentacji Uzdrowiska Uniejów Analiza porównawcza operatów uzdrowiskowych z 2011 i 2023 roku

Changes in the Documentation of the Uniejów Health Resort: A Comparative Analysis of Health Resort Records from 2011 and 2023

Wprowadzenie

Uzdrowisko jest obszarem, na terenie którego prowadzone jest lecznictwo uzdrowiskowe. Gminę można nazwać uzdrowiskową, jeżeli nadano jej (lub jej części) status uzdrowiska. Aby go otrzymać, gmina musi spełnić szereg warunków, do których odwołuje się w przygotowanym operacie uzdrowiskowym, określającym możliwości prowadzenia lecznictwa^[1]. Dokument ten według definicji ustawodawcy „zawiera charakterystykę wyodrębnionego obszaru […] ze szczególnym uwzględnieniem […] naturalnych surowców leczniczych i klimatu”^[2]. Łączy on formę opisową (w której uwzględnia się nazwę, zagospodarowanie przestrzenne terenu, właściwości lecznicze, informacje o czystości powietrza itp.) oraz formę graficzną (która zawiera mapy stref i zobrazowanie niektórych informacji z części opisowej).

W operacie muszą być uwzględnione trzy strefy ochrony uzdrowiskowej, oznaczone kolejno literami „A”, „B” i „C”. Różnią się one wymaganym wskaźnikiem procentowym udziału terenów zieleni, gdzie dla strefy „A” wskaźnik jest nie mniejszy niż 65%; dla strefy „B” wskaźnik jest nie mniejszy niż 50%; dla strefy „C” wskaźnik jest nie mniejszy niż 45%^[3]. Dodatkowo każda ze stref posiada zapisy szczegółowe odnośnie do możliwej do powstania w danym miejscu zabudowy. Strefa „A” obejmuje obszar z istniejącymi lub planowanymi zakładami lecznictwa i infrastrukturą turystyczną (która nie może utrudniać funkcjonowania uzdrowiska, np. pensjonaty, restauracje, kawiarnie). Strefa „B” obejmuje obszar przyległy do strefy „A”, będący jej otoczeniem^[4], z obiektami usługowymi (hotelami, obiektami rekreacyjnymi, które również nie mogą mieć negatywnego wpływu na właściwości lecznicze uzdrowiska). W strefie „C”, która przylega do strefy „B”, najważniejsze jest zachowanie walorów krajobrazowych i ochrona złóż naturalnych surowców leczniczych.

Na uwagę zasługuje fakt, że strefy ochrony uzdrowiskowej nie muszą obejmować całej powierzchni gminy (lub kilku gmin). Ustawodawca wskazuje jedynie, że granice obszaru ze statusem uzdrowiska mają pokrywać się z granicami miast lub jednostek pomocniczych^[5]. Oznacza to, że w praktyce obszar uzdrowiska może stanowić fragment gminy, wyznaczony na podstawie dzielnic, osiedli, sołectw lub innych jednostek pomocniczych (utworzonych na podstawie statutu tejże jednostki administracyjnej)^[6]. Jak pisze Jan Golba, dzięki temu możliwe jest tworzenie nowych jednostek pomocniczych (jeżeli w gminie takowe jeszcze nie istnieją) z dowolnie ukształtowanymi granicami, ustrojem, zadaniami i organami w zależności od potrzeb obszaru przyszłego uzdrowiska (ryc. 1)^[7].

Ryc. 1. Położenie administracyjne gminy Uniejów ze wskazaniem miasta i jednostek pomocniczych ze statusem uzdrowiska
Źródło: opracowanie własne

Po sporządzeniu operatu uzdrowiskowego, zawierającego informacje o posiadanych złożach naturalnych surowców leczniczych, klimacie, zakładach lecznictwa itp.^[8], gmina przesyła dokument do „ministra właściwego ds. zdrowia w celu potwierdzenia warunków koniecznych do otrzymania statusu uzdrowiska”^[9]. Gdy minister uzna warunki za spełnione, występuje z wnioskiem do Rady Ministrów o nadanie statusu uzdrowiska – jest on przyznawany w drodze rozporządzenia. Ostatnim etapem podsumowującym drogę gminy do zostania uzdrowiskiem jest uchwalenie przez Radę Gminy statutu uzdrowiska, określającego nazwę, powierzchnię, przepisy mające na celu ochronę funkcji leczniczej itp.

Pomimo prac badawczych prowadzonych w II połowie XX w. i odkrycia wód termalnych^[10] w Uniejowie rozwijała się przede wszystkim turystyka wypoczynkowa^[11]. Dopiero w 2004 r. na zachodnim brzegu Warty rozpoczęto budowę infrastruktury turystycznej wykorzystującej wodę geotermalną^[12]. Przez następne lata inwestycje i starania władz lokalnych doprowadziły do opracowania operatu uzdrowiskowego i uzyskania statusu uzdrowiska. Ten nadany został miastu Uniejów i wybranym jednostkom pomocniczym gminy przez Prezesa Rady Ministrów 27 czerwca 2012 r.^[13] Dwa miesiące później podczas sesji Rady Miejskiej w Uniejowie uchwalono statut uzdrowiska (m.in. na podstawie operatu z 2011 r.), kończąc tym samym wymaganą drogę do zostania gminą uzdrowiskową^[14].

Metody i zakres badania

W artykule została wykorzystana metoda badań dokumentów przeprowadzona na operatach uzdrowiskowych Uniejowa z 2011 i 2023 r. Polega ona na selekcji, opisie i interpretacji faktów zawartych w opracowaniach. Następnie za jej pomocą dokonano analizy porównawczej, w celu ustalenia podobieństw i różnic, jakie można odnaleźć we wskazanych operatach^[15].

Aby lepiej zrozumieć okoliczności powstawania i modyfikacji dokumentów, zdecydowano się na kwerendę w zasobach Dziennika Urzędowego Województwa Łódzkiego, w którym pozyskano uchwały istotne dla zrealizowanych badań (przedział czasowy zgromadzonych dokumentów to lata 2010–2023)^[16]. Dla planów, które nie posiadały udostępnionych warstw przestrzennych, autor przeprowadził digitalizację z wykorzystaniem programu QGIS. Na podstawie szczegółowego opisu granic odtworzono brakujące dane, a następnie zobrazowano zjawiska opisywane w tekście.

Ostatnim etapem było przeprowadzenie wywiadu swobodnego z pracownikiem Urzędu Miasta w Uniejowie^[17]. Podczas rozmowy zadano pytania dotyczące m.in. powodów aktualizacji i zaistniałych zmian, które miały na celu przede wszystkim uzyskanie informacji od osób pośrednio zaangażowanych w proces tworzenia operatów.

Należy mieć również na uwadze, że operaty uzdrowiskowe są dokumentami, których szczegółowa treść jest określona w ustawie^[18]. Z tego powodu nie są to opracowania zawierające diametralne przekształcenia, gdyż te wynikają z aktualnych przepisów prawa. Ich znajomość jest kluczowa dla poprawnej identyfikacji zmian.

Operat uzdrowiskowy 2011

Sporządzony w 2011 r. operat uzdrowiskowy dla Uzdrowiska Uniejów był obszernym dokumentem dzielącym się na 16 rozdziałów^[19]. Opisano w nim historię powiatu poddębickiego ze szczególnym uwzględnieniem gminy Uniejów, wskazując na walory turystyczne, położenie administracyjne i fizyczno-geograficzne. Przyjęto, że gmina Uniejów ma głównie charakter rolniczy (84,9% stanowią użytki rolne) i dominuje w niej własność prywatna (87,8% powierzchni)^[20]. W operacie powoływano się na dane z 2009 r., według których gminę Uniejów zamieszkiwały 7403 osoby, a wskaźnik przyrostu naturalnego był ujemny (5,2%)^[21]. Wśród ludności zawodowo czynnej 70% zajmowało się wyłącznie pracą we własnym gospodarstwie rolnym. Mając tego świadomość, zwracano uwagę na brak zakładów produkcyjnych i wynikającą z tego pośrednio stopę bezrobocia, kształtującą się na poziomie 8,6%^[22]. Ne terenie gminy występowała głównie zabudowa mieszkaniowa, w której samorząd lokalny nie posiadał własnych zasobów.

W operacie przeprowadzono ocenę walorów kulturowych gminy, której składową tworzyły wydarzenia o zasięgu regionalnym (Dni Uniejowa, Ogólnopolskie Święto Wody), działalność kulturalna (amatorski ruch artystyczny, propagowanie czytelnictwa), organizacje (orkiestry, chóry, kluby seniora) i wydarzenia o zasięgu lokalnym. Ponadto zidentyfikowano zabytki wpisane do rejestru (zespół zamkowo-parkowy, kościół parafialny w Uniejowie itp.) oraz te wpisane do wojewódzkiej i gminnej ewidencji^[23]. Rozdział zakończono podsumowaniem, w którym „stan kultury w Uniejowie [oceniono jako] bardzo dobry, bowiem kierowany jest zarówno do mieszkańców własnych, ale przede wszystkim do przybywających turystów, a wkrótce – kuracjuszy”.

W dalszej kolejności przedstawiono dane, których obecności wymagała ustawa, takie jak: położenie transportowe gminy, stan sieci wodociągowej, występowanie obszarów prawnie chronionych i strefy uzdrowiskowe^[24]. Ostatnie z wymienionych podzielono na trzy części: „A”, „B” i „C” (ryc. 2)^[25]. Wyznaczony teren o powierzchni 3207 ha zawierał się w całości w granicach sołectw Spycimierz, Spycimierz-Kolonia, Zieleń, Człopy i miasta Uniejów^[26]. Interesujące jest, że zaproponowany obszar (stanowiący 24,9% powierzchni gminy) należał do 5 z 31 jednostek pomocniczych w chwili utworzenia^[27]. Wszystkie strefy w operacie zostały opisane według definicji ustawodawcy, w której zwrócono uwagę na dopuszczalną zabudowę, powierzchnię, granice i czynności zabronione. Dla strefy „A” wyznaczono obszar o powierzchni 156 ha w okolicy kompleksu zamkowego. Strefę „B” określono jako pierścień przylegający bezpośrednio do strefy „A” o powierzchni 681 ha. Strefa „C” stanowiła otulinę strefy „B” i „A” oraz wyznaczała zarys uzdrowiska Uniejów o powierzchni 2370 ha^[28].

Ryc. 2. Strefa ochrony uzdrowiskowej „A”, „B” i „C”, wyznaczona na obszarze gminy Uniejów w operacie z 2011 r.
Źródło: opracowanie własne na podstawie: Urząd Miasta w Uniejowie, Operat uzdrowiskowy. Uzdrowisko Uniejów, Uniejów 2011

W kontekście stref ochrony uzdrowiskowej ważny pozostaje zapis operatu odnoszący się do „studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Uniejów”. Wskazano w nim na potrzebę modyfikacji dotychczasowego studium zrealizowanego w 2007 r. Wynikała ona zarówno z przesłanek formalnych, jak i merytorycznych, „w szczególności [chęci] ubiegania się władz gminy o przyznanie miastu Uniejów statusu uzdrowiska, w związku z wykorzystywaniem wód geotermalnych dla celów leczniczych i sportowo-rekreacyjnych”^[29]. Na potrzeby operatu w studium uwzględniono uwarunkowania wynikające z otrzymania statusu uzdrowiska w przyszłości oraz zawarto ustalenia z zakresu planowania przestrzennego na terenie gminy. Wprowadzenie owych zapisów było konieczne m.in. ze względu na obowiązek sporządzenia planu zagospodarowania przestrzennego dla strefy „A” (w terminie do dwóch lat od uzyskania statusu uzdrowiska)^[30].

Prace badawcze na terenie gminy Uniejów wykazały, że zabiegi z użyciem wód termalnych mogą być przydatne m.in. w leczeniu chorób skóry, co pokrywa się z określonymi kierunkami lecznictwa uzdrowisk^[31]. Według operatu uzdrowiskowego w 2011 r. pomoc w tym zakresie oferowały dwa podmioty gospodarcze: „SOL” i „Termy Uniejów”^[32]. Wśród urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego wymieniono park zdrojowy, basen rehabilitacyjny, dwie ścieżki zdrowia i brzeg Warty. Oprócz zaleceń i kierunków lecznictwa sporządzono również listę przeciwskazań uzdrowiskowych.

Zasobom naturalnym, wśród których najważniejsze są wody powierzchniowe i podziemne, poświęcono oddzielny rozdział. Opisano w nim jakość wód oraz przedstawiono skład chemiczny. Wskazano na korzystne warunki klimatyczne, a także nierównomierne natężenie hałasu, którego pomiar utrudnia brak stałych punktów pomiarowych. W ostatniej części dokumentu omówiono analizę SWOT, prezentując mocne i słabe strony gminy Uniejów.

Operat z 2011 r. w szczegółowy sposób prezentuje walory antropogeniczne i naturalne gminy ubiegającej się o status uzdrowiska. Wskazuje na możliwości lecznictwa i stan zasobów naturalnych, powołując się na przeprowadzone wcześniej badania. W zdecydowanej większości przypadków do interpretacji zmian społeczno-gospodarczych wykorzystuje się dane Głównego Urzędu Statystycznego z 2009 r. Dokument jest bogaty w ilustracje prezentujące widoki głównych zakładów leczniczych i popularnych destynacji turystycznych Uniejowa^[33]. Zaproponowane w operacie rozdziały odpowiadają wymogom ustawy, dodatkowo rozszerzając niektóre kwestie.

Operat uzdrowiskowy 2023

Zgodnie z art. 43, pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2015 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, „gmina, na obszarze której znajduje się uzdrowisko […], jest obowiązana do sporządzenia i przedstawienia, nie rzadziej niż raz na 10 lat […] operatu uzdrowiskowego”^[34]. Celem takiego działania jest aktualizacja dokumentu i potwierdzenie dalszego spełniania kryteriów określonych przez ustawodawcę. Mając to na uwadze, pewne zdumienie może budzić fakt, że gmina Uniejów przygotowała operat po określonym terminie. Według władz samorządowych główną przyczyną takiego stanu rzeczy była pandemia COVID-19 i restrykcje z niej wynikające, które opóźniły proces napisania nowego operatu^[35].

Po otrzymaniu w 2012 r. statusu uzdrowiska obszar strefy uzdrowiskowej ulegał dalszym przekształceniom, zarówno prawnym, jak i przestrzennym^[36]. Z uwagi na kryteria określone w ustawie w krótkim czasie podjęto decyzję o uchwaleniu statutu uzdrowiska^[37] i powołaniu komisji uzdrowiskowej^[38]. Najważniejszą zmianą^[39], wynikającą z modyfikacji statutu w 2015 r.^[40], była korekta przebiegu strefy „A” i jej zmniejszenie do 129,9 ha, co jednocześnie powiększyło strefę „B” do 707,1 ha (ryc. 3). W zaktualizowanym statucie zmieniono również funkcję strefy „A” z zaspokajania potrzeb terapeutycznych na zaspokajanie potrzeb przyrodolecznictwa.

Dzięki wprowadzonym w studium zmianom (opisanym w operacie z 2011 r.) w ciągu dekady udało się uchwalić pięć miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które swoimi granicami wpisują się w strefę ochrony uzdrowiskowej (ryc. 3)^[41]. Pierwsze trzy z nich zatwierdzono po pięciu latach od otrzymania statusu uzdrowiska. Obejmowały niewielki obszar na północy strefy „C”^[42], strefę „A” i części strefy „B”^[43] oraz teren odpowiadający sołectwu Spycimierz na południu strefy „C”^[44] (w części odwołany^[45]). W 2021 r. uchwalono kolejne dwa plany: pokrywający większość strefy „B” i miasta Uniejów^[46] oraz zbiorczy dla części miejscowości na północy gminy, lecz poza strefą uzdrowiskową^[47]. Ostatni plan, który z powodu późniejszego uchwalenia nie został wspomniany w operacie, pochodzi z 2023 r., zaś jego obszar znajduje się na północnym wschodzie strefy „B”^[48]. Obecnie powierzchnia pokrycia planistycznego gminy wynosi 11,6%, z czego dla strefy ochrony uzdrowiskowej wskaźnik ten jest znacznie większy i wynosi 62,03%^[49]. Na uwagę zasługuje fakt, że pomimo zmiany granic strefy „A” dokonanej w 2015 r. plan zagospodarowania z 2017 r. (dla strefy „A”) odpowiada obszarowi prezentowanemu w operacie z 2011 r. (ryc. 3).

Ryc. 3. Strefa ochrony uzdrowiskowej „A”, „B” i „C”, wyznaczona na obszarze gminy Uniejów w operacie z 2023 r., ze wskazaniem pokrycia planistycznego
Źródło: opracowanie własne na podstawie: Urząd Miasta w Uniejowie, Operat uzdrowiskowy. Uzdrowisko Uniejów, Uniejów 2023

Operat uzdrowiskowy z 2023 r. jest dokumentem mniej obszernym niż poprzedni, skupia się przede wszystkim na części opisowej, kosztem ilustracji, których liczba jest znikoma. Ponownie scharakteryzowano gminę Uniejów z wykorzystaniem części tekstu i rysunków z 2011 r., opisując historię, hydrografię, klimat i położenie geograficzne. Zmianie uległa natomiast struktura demograficzna mieszkańców – według stanu na 2022 r. gminę Uniejów zamieszkiwało 6719 mieszkańców^[50]. Strefy ochrony uzdrowiskowej opisano zgodnie ze zmianami wprowadzonymi w 2015 r., wyliczając ponownie wskaźnik terenów zieleni dla stref „A” i „B”.

Porównanie operatów uzdrowiskowych z 2011 i 2023 r.

Treść dokumentów zarówno z 2011, jak i 2023 r. jest zgodna z ustawą, zaś poruszana tematyka wynika z opisanych przez ustawodawcę szczegółowych wytycznych dotyczących operatów uzdrowiskowych^[51]. W części opisowej operat z 2023 r. ma trzykrotnie mniejszą objętość tekstu względem wersji pierwotnej^[52]. Ten stan rzeczy dotyczy również ilustracji. Niektóre fragmenty tekstu w całości wykorzystano ponownie, szczególnie w rozdziałach, gdzie zmian nie stwierdzono, opisujących np. historię gminy. Podstawa prawna operatu została zaktualizowana zgodnie ze stanem na 2023 r. Ponadto dodano nowe pozycje^[53].

Charakterystyka gminy w nowym operacie została skrócona. Zrezygnowano z dokładnego opisu powiatu poddębickiego. W strukturze społeczno-gospodarczej ograniczono się do podania liczby osób aktualnie zamieszkujących gminę, pomijając poruszone w 2011 r. wątki takie jak: przyczyny i zmiany w strukturze ludności, oświata i wychowanie, kultura, zatrudnienie, bezrobocie, mieszkalnictwo, struktura własności itp. Opis działalności rekreacyjno-wypoczynkowej jednostki administracyjnej przeniesiono na koniec rozdziału, skupiając się przede wszystkim na walorach naturalnych.

Infrastruktura techniczna uległa nieznacznym zmianom, na co wskazują identyczne długości i oznaczenia dróg krajowych, wojewódzkich oraz powiatowych^[54]. Ujęcia wód pitnych rozszerzono o dwie studnie głębinowe. W gospodarce ściekowej zrealizowano planowane inwestycje, budując przyzagrodowe oczyszczalnie ścieków oraz obiekt w Wieleninie. Ogólna długość sieci kanalizacyjnej pozostała bez zmian. Rozdział został rozszerzony o zagadnienie zagrożeń ekologicznych, do których mogą przyczynić się poszczególne elementy sieci drogowej, kanalizacyjnej itp.

W operacie z 2011 r. powoływano się na zmiany w studium, które zostały przeprowadzone w celu uchwalenia planów miejscowych na obszarze gminy. Działanie to pozwoliło przygotować sześć aktów prawa miejscowego, co podniosło pokrycie planistyczne gminy do 11,6% oraz strefy ochrony uzdrowiskowej do 62,03%. Pomimo zmiany granic strefy „A” w 2015 r. plan zagospodarowania przestrzennego z 2017 r. obowiązuje na obszarze uchwalonym w pierwszym statucie uzdrowiska.

Najważniejszą aktualizacją mającą wpływ na funkcjonowanie uzdrowiska była korekta granic strefy „A” i „B”, zatwierdzona w 2015 r.^[55] Jak można zauważyć na ryc. 4 (a co zostało dokładnie opisane w operacie z 2011 r.), północno-wschodnia granica strefy „A” przebiegała na wschód od środka nurtu Warty, aż do mostu na północy. Obecnie po wprowadzonej zmianie granica ta przebiega wzdłuż działek ewidencyjnych. Powierzchnia strefy „B” uległa powiększeniu ze względu na wspomnianą korektę, zaś strefa „C” pozostała w pierwotnym kształcie. Zauważalny jest znaczny spadek powierzchni terenów zieleni dla strefy „A”, gdzie obecnie zbliża się ona do wartości minimalnej, ustalonej w ustawie na poziomie 65%^[56]. Ponadto w części graficznej z 2011 r. znajduje się więcej załączników prezentujących mapy pomocnicze.

Ryc. 4. Porównanie stref ochrony uzdrowiskowej w gminie Uniejów, wyznaczonych na podstawie operatów z 2011 i 2023 r.
Źródło: opracowanie własne na podstawie: Urząd Miasta w Uniejowie, Operat uzdrowiskowy. Uzdrowisko Uniejów, Uniejów 2011; Urząd Miasta w Uniejowie, Operat uzdrowiskowy. Uzdrowisko Uniejów, Uniejów 2023

W zakresie opieki medycznej udało się zrealizować planowane inwestycje, zwiększając liczbę urządzeń lecznictwa z czterech do ośmiu. W trakcie dekady pojawił się również dodatkowy podmiot gospodarczy prowadzący działalność uzdrowiskową. Kierunki lecznicze pozostały bez zmian.

Właściwości surowców naturalnych pozostały bez zmian dla eksploatacji i dokumentacji obszaru górniczego. Opis klimatu rozszerzono o położenie fizyczno-geograficzne gminy Uniejów oraz świadectwo z 2022 r. potwierdzające właściwości lecznicze uzdrowiska. Informacje o natężeniu hałasu, czystości powietrza itp. ograniczono do krótkiego komentarza, według którego parametry podanych elementów nie przekraczają obowiązujących norm prawnych. Podsumowaniem opisanych w rozdziale tendencji jest tab. 1, prezentująca zestawienie treści obu operatów uzdrowiskowych.

Tab. 1. Zestawienie treści operatów uzdrowiskowych gminy Uniejów z 2011 i 2023 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie: Urząd Miasta w Uniejowie, Operat uzdrowiskowy. Uzdrowisko Uniejów, Uniejów 2011; Urząd Miasta w Uniejowie, Operat uzdrowiskowy. Uzdrowisko Uniejów, Uniejów 2023

Wnioski

Uchwalone w latach 2017–2023 plany miejscowe w szczegółowy sposób określają zagospodarowanie części przestrzeni strefy uzdrowiskowej. Bez wątpienia dla lokalnych władz, które chcą zachować status uzdrowiska, przytoczone akty prawa miejscowego są korzystne. Pozwalają zapobiec niekontrolowanej ekspansji infrastruktury turystycznej i dążą do uzyskania ładu przestrzennego. Jednocześnie należy mieć na uwadze, że w pewien sposób ograniczają one możliwości potencjalnych inwestorów.

W ocenie autora operat z 2011 r. spełniał wymogi formalne i rozszerzał określone w ustawie wytyczne. Zawarty w dokumencie tekst w wyczerpujący sposób opisywał gminę Uniejów, jej walory oraz uzasadniał nadanie statusu uzdrowiska. Na szczególną uwagę zasługuje charakterystyka gminy, w której opisano stan aktualny i prognozy na przyszłość. Tym, co może zastanawiać, jest strona wizualna operatu. Liczba ilustracji jest znaczna, lecz ich jakość budzi u odbiorcy niejednorodne odczucia wizualne. Grafiki prezentujące widoki gminy Uniejów raz są wysokiej jakości, kiedy indziej zaś nienaturalnie rozciągnięte i zmniejszone. Podobne niezdecydowanie dotyczy zestawień tabelarycznych danych Głównego Urzędu Statystycznego, dla których stosowano naprzemiennie wyrównanie do lewej strony i wyśrodkowanie (niezależnie od wielkości tabel). Pod względem jakościowym o wiele lepiej wypada operat z 2023 r. Pomimo zmniejszonej objętości tekstu dokument stanowi syntezę najważniejszych informacji z lat poprzednich. Struktura wydaje się bardziej ujednolicona i profesjonalna. Względem poprzedniego dokumentu zdecydowano się na następujące zmiany:

• zmniejszono udział terenów zieleni;
• zmniejszono powierzchnię całkowitą strefy „A”;
• zwiększono powierzchnię całkowitą strefy „B”;
• zaktualizowano podstawy prawne;
• zwiększono pokrycie planistyczne wszystkich stref uzdrowiskowych;
• uwzględniono nowy podmiot prowadzący lecznictwo uzdrowiskowe;
• dodano nowe urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego.

Przygotowany na potrzeby uzdrowiska Uniejów operat z 2023 r. mógłby służyć gminom ubiegającym się o takowy status. W ocenie autora jest to dokument wzorowy do przeprowadzenia podobnej analizy zasobów na innym obszarze. W wyczerpujący sposób opisuje wymagania określone w ustawie, prezentując granice stref ochrony uzdrowiskowej, zakłady lecznictwa uzdrowiskowego, profile lecznicze itp.

^* Tadeusz Pupar, mgr, asystent, Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Instytut Zagospodarowania Środowiska i Polityki Przestrzennej, ul. Kopcińskiego 31, 90-142 Łódź, https://orcid.org/0009-0004-7440-4507; e-mail: tadeusz.pupar@geo.uni.lodz.pl

Received: 20.05.2024 Accepted: 18.06.2024 Published: 30.10.2024
© by the author, licensee University of Lodz – Lodz University Press, Lodz, Poland. This article is an open access article distributed under the terms and conditions of the Creative Commons Attribution license CC-BY-NC-ND 4.0 (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/)