Rola i działalność Centralnego Towarzystwa Rolniczego w procesach modernizacyjnych wsi Królestwa Polskiego w latach 1907–1914

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/1506-6541.26.03

Słowa kluczowe:

Centralne Towarzystwo Rolnicze, rolnictwo, oświata

Abstrakt

Artykuł przedstawia rys historyczny i różne aspekty działalności Centralnego Towarzystwa Rolniczego (CTR) w Królestwie Polskim. Oficjalnie zainaugurowało działalność 11 III 1907 r. wzorem wcześniejszych zrzeszeń rolniczych, podejmując działania mające na celu modernizację rolnictwa i wsi w istniejących politycznych, społecznych oraz gospodarczych realiach zaboru rosyjskiego. Uzyskawszy rządowe pozwolenie na rozpoczęcie działalności, CTR prowadziło politykę gospodarczą oddziałującą na rynek towarowy i rynek pracy. W jej ramach funkcjonowały wydziały: Kółek Rolniczych, Społeczno-Ekonomiczny, Rolniczy, Hodowlany i Naukowo-Dydaktyczny, które realizowały zadania, mając na uwadze unowocześnienie i usprawnienie polskiego rolnictwa. Działalność przejawiała się m.in. w organizacji jarmarków, na których prezentowano np. inwentarz żywy czy maszyny rolnicze, ponadto organizowano odczyty, kursy, wycieczki rolnicze, podejmowano starania o szkolnictwo rolnicze na dobrym poziomie oraz propagowano prasę i książki na temat rolnictwa. Prowadzono też stacje i pola doświadczalne. Po zakończeniu I wojny światowej CTR skoncentrowało się na naprawie szkód wyrządzonych przez działania wojenne. Towarzystwo chwalebnie zapisało się w dziejach polskiego rolnictwa w aspekcie jego modernizacji i integracji środowiska związanego z polską wsią.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

„Gazeta Rolnicza” 1907, 1911, 1912, 1914
Google Scholar

Pamiętnik Towarzystwa Rolniczego Krakowskiego za czas od r. 1845 do r. 1895, zestawił J.A. Lippoman, Krakow 1898.
Google Scholar

„Przewodnik Kołek i Społek Rolniczych Krolestwa Polskiego” 1912
Google Scholar

Rocznik Statystyczny Krolestwa Polskiego z uwzględnieniem innych ziem polskich, pod kier. E. Strasburgera, Warszawa 1916.
Google Scholar

Sprawozdanie Centralnego Towarzystwa Rolniczego w Krolestwie Polskiem za rok 1909, Warszawa 1910.
Google Scholar

Sprawozdanie Centralnego Towarzystwa Rolniczego w Krolestwie Polskiem za rok 1910, Warszawa 1911.
Google Scholar

Sprawozdanie Centralnego Towarzystwa Rolniczego w Krolestwie Polskiem za rok 1911, Warszawa 1912.
Google Scholar

„Tygodnik Ilustrowany” 1907
Google Scholar

Ustawa Centralnego Towarzystwa Rolniczego w Krolestwie Polskim, Warszawa 1907.
Google Scholar

Biały H., Rola pol doświadczalnych w rozwoju rolnictwa Krolestwa Polskiego i ziem zabranych w XIX i początkach XX wieku, „Zeszyty Wiejskie” 2013, z. 18.
Google Scholar

Borkowski J., Gurwicz A., Kołka rolnicze w II Rzeczypospolitej, Warszawa 1978.
Google Scholar

Dzięciołowski S., Centralne Towarzystwo Rolnicze w Krolestwie Polskim i jego polityka agrarna 1906–1918, Warszawa 1981.
Google Scholar

Gloger Z., Pisma rozproszone (1890–1910), t. III, Białystok 2016.
Google Scholar

Grabski W., Historia Towarzystwa Rolniczego 1858–1861 r., t. 2, Warszawa 1904.
Google Scholar

Izdebski H., Bohdan Wasiutyński 1882–1940, „Samorząd Terytorialny” 1991, nr 5.
Google Scholar

Kaczmarek Z., Marszałkowie Senatu II Rzeczpospolitej, Warszawa 1992.
Google Scholar

Karczewski W., Liskow. Dzieje jednej wsi polskiej, Krakow 1937.
Google Scholar

Kaszubowski P., Potężny w duchu i potężny w ciele. Opowieść o Stanisławie Chełchowskim, Przasnysz 2007.
Google Scholar

Kopczyński W., Polski Słownik Biograficzny, t. VI, Krakow 1937.
Google Scholar

Krasińska I., Rola i działalność Okręgowego Towarzystwa Rolniczego w Radomiu w modernizowaniu wsi guberni radomskiej w latach 1906–1914, [w:] Dwor – wieś – plebania na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Profesorowi Mieczysławowi B. Markowskiemu w trzydziestolecie pracy naukowej, red. W. Caban i in., Kielce 2003.
Google Scholar

Leśniowski S., Chaniewski Stanisław, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 3, Krakow 1937.
Google Scholar

Miąso J., Szkolnictwo zawodowe w Krolestwie Polskim w latach 1815–1915, Wrocław 1966.
Google Scholar

Mysiakowski M., Społecznik z Klic, czyli rzecz o Michale Ignacym Bojanowskim (1865–1932), „Rocznik Mazowiecki” 2006, t. 18.
Google Scholar

Przegaliński A., Zarys działalności oświatowej Lubelskiego Towarzystwa Rolniczego w latach 1905–1914, „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej” 2010, t. VII.
Google Scholar

Roszkowski W., Lista największych właścicieli ziemskich w Polsce w r. 1922, „Przegląd Historyczny” 1983, t. 74.
Google Scholar

Snoch B., Słownik szkolny. Terminy i pojęcia historyczne, Warszawa 1990.
Google Scholar

Socha J., Centralne Towarzystwo Rolnicze 1907–1927, Łodź 2011.
Google Scholar

Socha J., Działalność Centralnego Towarzystwa Rolniczego w dziedzinie oświaty rolniczej 1907–1927, Łodź 1994.
Google Scholar

Socha J., Słownik biograficzny działaczy Centralnego Towarzystwa Rolniczego (1907–1929), Łodź 2003.
Google Scholar

Ścibor E., Życie i działalność społeczno-obywatelska Leona Przanawskiego (1844–1914), „Bibliotekarz Lubelski” 2010, R. LVIII.
Google Scholar

Wojciechowski S., Historia społdzielczości polskiej od 1914 roku, Warszawa 1939.
Google Scholar

Wykrętowicz S., Przemysł cukrowy i jego rola w ekonomice Polski Ludowej (1945–1960), Poznań 1967.
Google Scholar

Żabko-Potopowicz A., Stulecie działalności ziemiaństwa polskiego 1814–1914, Warszawa 1929.
Google Scholar

http://www.info.kalisz.pl/biograf/blizinski.html
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2020-12-30

Jak cytować

Biały, H. (2020). Rola i działalność Centralnego Towarzystwa Rolniczego w procesach modernizacyjnych wsi Królestwa Polskiego w latach 1907–1914. Zeszyty Wiejskie, 26, 65–85. https://doi.org/10.18778/1506-6541.26.03

Numer

Dział

Articles