Środowisko przyjazne zdrowemu, niezależnemu i samodzielnemu życiu w starszym wieku w województwie łódzkim

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.10.03

Słowa kluczowe:

środowisko przyjazne starzeniu, starzenie się, jakość życia

Abstrakt

Jakość środowiska, w którym żyją starsze osoby ma wpływ na możliwości prowadzenia zdrowego, niezależnego i samodzielnego życia w starszym wieku. O jakości życia w starszym wieku decyduje osiem głównych obszarów środowiska, takich jak transport, mieszkanie, partycypacja społeczna, szacunek i integracja społeczna, udział w społeczeństwie obywatelskim i zatrudnieniu, komunikacja i informacja, wsparcie społeczne i usługi zdrowotne, przestrzeń zewnętrzna i budynki. Celem artykułu jest ocena zaawansowania działań w regionie łódzkim na rzecz budowy środowiska przyjaznego osobom starszym w ramach wyróżnionych obszarów środowiska. Podstawą oceny są wypowiedzi mieszkańców w wieku 60 lat i więcej wsi i miast regionu łódzkiego odnoszące się m.in. do warunków ich życia, napotykanych trudności, partycypacji społecznej, sposobów radzenia sobie w trudnych sytuacjach czasu, uzyskane w badaniu reprezentacyjnym pod koniec 2017 r.

Biogram autora

Bogusława Urbaniak - Uniwersytet Łódzki

Urbaniak Bogusława – profesor nauk ekonomicznych w dyscyplinie ekonomia i finanse, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny Uniwersytetu Łódzkiego. Specjalizuje się w ekonomice rynku pracy, polityce społecznej i zarządzaniu zasobami ludzkimi. Obszary badawcze: wielowymiarowe uwarunkowania aktywności osób starszych ze szczególnym uwzględnieniem ich aktywności zawodowej, społeczno-ekonomiczne kwestie dotyczące starzenia się społeczeństwa polskiego, środowisko przyjazne procesom starzenia się. Jest członkiem East Network Oxford Institute for Population Ageing, współpracuje jako ekspert ds. zatrudnienia z AGE Platform Europe.

Bibliografia

Emerytury i renty w 2018 r. (2019), Warszawa, Główny Urząd Statystyczny.
Google Scholar

Filipp S.-H., Ferring D. (1991) Zur inhaltlichen Bestimmung und Erfassung von Lebensqualitat im Umfeld schwerer körperlicher Erkrankungen, “Praxix der Klinischen Verhaltensmedizin und Rehabilitation”, nr 16, s. 274−283.
Google Scholar

Michalska-Żyła A. (2017) Subiektywna jakość życia a zasoby kapitału ludzkiego mieszkańców miast poprzemysłowych, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, nr 61, s. 61−76.
Google Scholar

Rabenda-Bajkowska L. (1979) Jakość życia w koncepcjach teoretycznych i w badaniach, „Studia Socjologiczne”, nr 3 (74), s. 135−150.
Google Scholar

Szukalski P. (2012) Solidarność pokoleń. Dylematy relacji międzypokoleniowych, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Sytuacja osób starszych w Polsce w 2018 r. (2020), Warszawa, Główny Urząd Statystyczny.
Google Scholar

Urbaniak B. (2016) W kierunku „srebrnej gospodarki” – konieczność czy szansa na rozwój, „Studia Prawno-Ekonomiczne”, nr XCVIII, s. 275−291.
Google Scholar

Urbaniak B., Krzyszkowski J., Przywojska J., Wiktorowicz J., Lisek-Michalska J. (2018) Potrzeby osób w wieku 60+ z terenu województwa łódzkiego. Raport końcowy, Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi, Łódź, Regionalne Obserwatorium Integracji Społecznej.
Google Scholar

About the global network for Agefriendly cities and communities (2019), World Health Organization, https://extranet.who.int/agefriendlyworld/who-network [dostęp: 13.07.2019].
Google Scholar

Bowering T. (2019) Ageing, Mobility and the City: Objects, Infrastructures and Practices in Everyday Assemblages of Civic Spaces in East London, “Journal of Population Ageing”, nr 12, s. 151−177, https://doi.org/10.1007/s12062-019-9240-3 [dostęp: 12.08.2019].
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/s12062-019-9240-3

Buffel T., Phillipson C., Scharf T. (2012) Ageing in urban environments: Developing “age-friendly” cities, “Critical Social Policy”, 32(4), s. 597−617, https://doi.org/10.1177/0261018311430457 [dostęp: 10.07.2019].
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0261018311430457

Decade of Healthy Ageing 2020–2030. Zero draft June 12 (2019), World Health Organization, https://www.who.int/docs/default-source/documents/decade-of-health-ageing/decade-ageing-proposal-en.pdf?Status=Temp&sfvrsn=b0a7b5b1_12 [dostęp: 17.07.2019].
Google Scholar

Enabling the Creation of Age-Friendly Physical Environments and Spaces, http://nationalseniorsstrategy.ca/the-four-pillars/pillar-1/age-friendly-environments/ [dostęp: 17.07.2019].
Google Scholar

Europe must do more at United Nations to promote the rights of older people (2019), Age-Platform Europe, https://www.age-platform.eu/policy-work/news/europe-must-do-more-united-nations-promote-rights-older-people [dostęp: 15.08.2019].
Google Scholar

Global Age friendly Cities: A Guide (2007), World Health Organization, Geneva, https://www.who.int/ageing/publications/Global_age_friendly_cities_Guide_English.pdf [dostęp: 15.08.2019].
Google Scholar

The global network for age-friendly cities and communities: Looking back over the last decade, looking forward to the next (2018), World Health Organization, Geneva, https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/278979/WHO-FWC-ALC-18.4-eng.pdf?sequence=1 [dostęp: 14.08.2020].
Google Scholar

Global strategy and action plan on ageing and health (2017), World Health Organization, Geneva, https://www.who.int/ageing/WHO-GSAP-2017.pdf?ua=1 [dostęp: 12.08.2019].
Google Scholar

Główny Urząd Statystyczny Baza Demografia, http://demografia.stat.gov.pl/bazademografia/Tables.aspx [dostęp: 15.07.2019 r.]
Google Scholar

https://pixabay.com/pl/ [dostęp: 17.07.2019].
Google Scholar

Informacja o sytuacji osób starszych w Polsce za rok 2017 r. (2018), Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa, https://www.gov.pl/web/rodzina/informacja-o-sytuacji-osob-starszych-za-rok-2017 [dostęp: 15.02.2020].
Google Scholar

Informacja o sytuacji osób starszych w Polsce za 2018 r. (2019), Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa, https://www.gov.pl/web/rodzina/informacja-o-sytuacji-osob-starszych-w-polsce-za-rok-2018 [dostęp: 15.02.2020].
Google Scholar

Jakość życia osób starszych w Polsce na podstawie wyników badania spójności społecznej (2017), Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Łodzi, Warszawa, https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5486/26/1/1/jakosc_zycia_osob_starszych_w_polsce.pdf [dostęp: 10.02.2020].
Google Scholar

Jones D., Holden D. (2020) A Fork in the Road. The Future of Driving in an Ageing Society, ILC, LV=General Insurance, https://ilcuk.org.uk/wp-content/uploads/2020/02/A-fork-in-the-road [dostęp: 20.02.2020].
Google Scholar

Livable communities: an evaluation guide (2005), AARP Public Policy Institute, Washington, DC, https://assets.aarp.org/rgcenter/il/d18311_communities.pdf [dostęp: 16.07.2019].
Google Scholar

Łój G. (2007) Rehabilitacja a jakość życia osób w starszym wieku, „Gerontologia Polska”, t. 15, nr 4, s. 153−157, http://gerontologia.org.pl/wp-content/uploads/2016/05/2007-04-4.pdf [dostęp: 20.08.2019].
Google Scholar

Moulaert T., Wanka A. (2019) Benches as materialisations of (active) ageing in public space: First steps towards a praxeology of space, “Urban Planning”, t. 4, nr 2, s. 106−122, https://www.researchgate.net/publication/334087252_Benches_as_Materialisations_of_Active_Ageing_in_Public_Space_First_Steps_towards_a_Praxeology_of_Space10.17645/up.v4i2.2012 [dostęp: 3.08.2019].
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.17645/up.v4i2.2012

National Seniors Strategy. Enabling the creation of age-friendly physical environments and spaces (2015), http://www.nationalseniorsstrategy.ca/wp-content/uploads/2015/02/NSS-Age-Friendly [dostęp: 18.07.2019].
Google Scholar

Petelewicz M., Drabowicz T. (2016) Jakość życia – globalnie i lokalnie. Pomiar i wizualizacja, Katedra Socjologii Ogólnej, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny Uniwersytet Łódzki, Łódź, http://www.socjologia.uni.lodz.pl/pliki/33-jakosc_zycia_globalnie_i_lokalnie.pdf [dostęp: 20.02.2020].
Google Scholar

Political Declaration and Madrid International Plan of Action on Ageing (2002), Second World Assembly on Ageing, Madrid, Spain, 8–12 April 2002, United Nations, New York, https://www.un.org/esa/socdev/documents/ageing/MIPAA/political-declaration-en.pdf [dostęp: 12.02.2020].
Google Scholar

Prognoza demograficzna na lata 2014–2050 dla województwa łódzkiego (2015), Urząd Statystyczny w Łodzi, https://lodz.stat.gov.pl/opracowania-biezace/opracowania-sygnalne/ludnosc/prognoza-demograficzna-na-lata-2014-2050-dlawojewodztwa-lodzkiego,2,1.html [dostęp: 18.02.2020].
Google Scholar

Quality of life indicators, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Quality_of_life_indicators [dostęp: 16.07.2019].
Google Scholar

Rocznik statystyczny województwa łódzkiego 2019 (2019), Urząd Statystyczny w Łodzi, Łódź, https://lodz.stat.gov.pl/publikacje-i-foldery/roczniki-statystyczne/rocznikstatystyczny-wojewodztwa-lodzkiego-2019,6,21.html [dostęp: 16.08.2020].
Google Scholar

Sęk H. (1993) Jakość życia a zdrowie, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, nr 2, s. 110−117, https://docplayer.pl/29342424-Jakosc-zycia-a-zdrowie.html [dostęp: 25.07.2019].
Google Scholar

Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o osobach starszych, Dziennik Ustaw 2015, poz. 1705, http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20150001705 [dostęp: 19.08.2019].
Google Scholar

Wnuk M., Zielonka D., Purandare B., Kaniewski A., Klimberg A., Ulatowska-Szostak E., Palicka E., Zarzycki A., Kaminiarz E. (2013) Przegląd koncepcji jakości życia w naukach społecznych, „Hygeia Public Health”, nr 48 (1), s. 10−16, http://www.h-ph.pl/pdf/hyg-2013/hyg-2013-1-010.pdf [dostęp: 28.07.2019].
Google Scholar

Wnuk M., Marcinkowski J. T. (2012) Jakość życia jako pojęcie pluralistyczne o charakterze interdyscyplinarnym, „Problemy Higieny i Epidemiologii”, nr 93 (1), s. 21−26, http://phie.pl/pdf/phe-2012/phe-2012-1-021.pdf [dostęp: 28.07.2019].
Google Scholar

World report on ageing and health (2015), World Health Organization, Geneva, https://www.who.int/ageing/events/world-report-2015-launch/en/ [dostęp: 15.08.2019).
Google Scholar

World Population Ageing 2017 – Highlights (2017), United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division, https://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/ageing/WPA2017_Highlights.pdf [dostęp: 16.07.2019].
Google Scholar

Why does Canada need a National Seniors Strategy? (2016), Canadian Institutes of Health Research, National Institute on Ageing, http://nationalseniorsstrategy.ca/wp-content/uploads/2016/10/National-Seniors-Strategy-Second-Edition.pdf [dostęp: 16.07.2019].
Google Scholar

WHOQOL Measuring Quality of Life, https://www.who.int/healthinfo/survey/whoqol-qualityoflife/en/ [dostęp: 17.07.2019].
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2020-06-01

Jak cytować

Urbaniak, B. (2020). Środowisko przyjazne zdrowemu, niezależnemu i samodzielnemu życiu w starszym wieku w województwie łódzkim. Nauki O Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, 10(1), 16–39. https://doi.org/10.18778/2450-4491.10.03