Looking for „Self” at the Intersection of „Master/master” Discourses

Marcin Kafar

doi:10.18778/2450-4491.08.09

Autor

Marcin Kafar University of Lodz, Department of Educational Studies https://orcid.org/0000-0003-0679-8992

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.08.09

Słowa kluczowe:

relacja Mistrz/mistrz–uczeń, auto/biografia naukowa, hermeneutyka podmiotu, Michel Foucault, refleksywność

Abstrakt

Tekst jest próbą zmierzenia się z tematem konstruowania tożsamości współczesnego podmiotu, którego aktywność realizowana jest na przecięciu sfery „żywego” doświadczenia i opisu tegoż doświadczenia. Zasadniczym punktem odniesienia dla toczonych rozważań jest sfera relacji Mistrz/mistrz–uczeń, określana przez autora jako istnienie w „Mistrzowskim/mistrzowskim uniwersum”. Pojawiające się w artykule materiały z badań własnych nad auto/biografiami naukowymi (akademickimi), jak również inne auto/biograficzne zapisy dotyczące relacji Mistrz/mistrz–uczeń służą za podstawę do przygotowania jego warstwy opisowej, interpretacyjnej i analitycznej. Tworzone są one głównie w oparciu o antropologicznie zorientowaną analizę tekstu, a także osadzoną w polskim kontekście nauk o wychowaniu koncepcję „hermeneutyki podmiotu” Michela Foucaulta.

Biogram autora

Marcin Kafar - University of Lodz, Department of Educational Studies

Marcin Kafar – doktor nauk humanistycznych, adiunkt w Katedrze Badań Edukacyjnych Uniwersytetu Łódzkiego; redaktor kilku serii wydawniczych i członek redakcji „NOWIS”. Obecnie prowadzi badania nad biografiami naukowymi w Polsce i Stanach Zjednoczonych. Stażysta (2010, 2016) i visiting professor (2018) w Department of Communication, University of South Florida, USA.

Bibliografia

Bielik-Robson A. (2000) Inna nowoczesność. Pytania o współczesną formułę duchowości, Kraków, Universitas.
Google Scholar

Davidson A. I. (1990) Spiritual Experiences and Ancient Philosophy: An Introduction to Pierre Hadot, “Critical Inquiry,” 3: 475–482.
Google Scholar

Dudzikowa M., Bera R. (Eds.), Transkrypcja… (2012) Transkrypcja panelu dyskusyjnego „Miałem Mistrzów — staram się podążać ich tropem(?),” “Rocznik Pedagogiczny,” Radom, Państwowy Instytut Badawczy: 7–26.
Google Scholar

Foucault M. (2000) Techniki siebie in: Filozofia, historia, polityka. Wybór pism, transl. by D. Leszczyński, L. Rasiński, Warszawa–Wrocław, Wydawnictwo Naukowe PWN: 247–275.
Google Scholar

Foucault M. (2010) Troska o siebie in: Historia seksualności, transl. by T. Komendant, Warszawa, Wydawnictwo Słowo/obraz terytoria: 283–436.
Google Scholar

Foucault M. (2012) Hermeneutyka podmiotu, transl. by M. Herer, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Frank A. W. (1995) The Wounded Storyteller: Body Illness, and Ethics, Chicago, University of Chicago Press.
Google Scholar

Heyes C. J. (2007) Self-Transformations, Foucault, Ethics, Normalized Bodies, Oxford, Oxford University Press.
Google Scholar

Jäkel O. (2003) Metafory w abstrakcyjnych domenach dyskursu. Kognitywno-lingwistyczna analiza aktywności umysłowej, gospodarki i nauki, transl. by M. Banaś, B. Drąg, Kraków, Universitas.
Google Scholar

Kafar M. (1997) Tematy, których mi nie odradzano. Szkice z antropologii współczesności, master’s thesis written under the supervision of A. P. Wejland, Łódź.
Google Scholar

Kafar M. (2014) Michel Foucault as a Heterotopia in: Scientific Biographies: Between the “Professional” and “Non-Professional” Dimensions of Humanistic Experiences, M. Kafar (Ed.), “Biographical Perspectives,” vol. I, Kraków–Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego: 121–137.
Google Scholar

Kafar M., Kola A. F. (2016) Mistrzowie — preliminaria. O założeniach pewnego projektu badawczego, “Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne,” 2: 190–196.
Google Scholar

Kubinowski D. (2012) Rygor czy sztuka badań naukowych w pedagogice, “Rocznik Pedagogiczny”, M. Dudzikowa, R. Bera (Eds.), Radom, Państwowy Instytut Badawczy: 123–140.
Google Scholar

Kubinowski D. (2017) Między etnochoreologią stosowaną a etnopedagogią. Przykład interdyscyplinarnych badań podłużnych w działaniu, “Przegląd Pedagogiczny,” 1: 142–154.
Google Scholar

Kubinowski D., Nowak M. (2006) Wstęp in: Metodologia pedagogiki zorientowanej humanistycznie, D. Kubinowski, M. Nowak (Eds.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”: 7–14.
Google Scholar

Marynowicz-Hetka E. (2015) Pedagogizacja życia społecznego — spojrzenie z oddalenia, “Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne,” 1: 178–189.
Google Scholar

Marynowicz-Hetka E. (2019) Pedagogika społeczna. Pojmowanie aktywności w polu praktyki, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Miłosz C. (1976) Utwory poetyckie. Poems, Ann Arbor, Michigan Slavic Publications: 316.
Google Scholar

Nussbaum M. (1985) Affections of the Greeks, “New York Times Book Review,” November 10: 13.
Google Scholar

Osiatyński W. (1980) Myślenie i twórczość, czyli o potrzebie tolerancji (Władimir S. Bibler) in: Zrozumieć świat. Rozmowy z uczonymi radzieckimi, Warszawa, Czytelnik: 347–359.
Google Scholar

Sendyka R. (2015) Od kultury ja do kultury siebie. O zwrotnych formach w projektach tożsamościowych, Kraków, Universitas.
Google Scholar

Skarga B. (2004) Ślad i obecność, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Sulima R. (1995) Józef Tkaczuk i inni, czyli o imionach widywanych na murach.
Google Scholar

Przyczynek do etnografii miasta, “Polska Sztuka Ludowa. Konteksty,” 2: 52–64.
Google Scholar

Słownik Języka Polskiego PWN, (1999) Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Tokarska-Bakir J. (1995) Dalsze dzieje syna marnotrawnego. Projekt etnografii nieprzezroczystej, “Polska Sztuka Ludowa. Konteksty,” 1: 13–22.
Google Scholar

Wejland A. P. (2004a) Wspólnota świadectwa. Charyzmatyczne opowieści o uzdrowieniu, “Łódzkie Studia Etnograficzne,” 43, Łódź, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze: 29–77.
Google Scholar

Wejland A. P. (2004b) Jak żegnać lokalne paradygmaty. O metodologii wywiadu i naukowych wspólnotach dyskursu, “Kultura i Społeczeństwo,” 1: 207–220.
Google Scholar

Wejland A. P. (2013) Zaangażowanie i autobiografia in: M. Kafar, W świecie wygnańców, wdów i sierot. O pewnym wariancie antropologii zaangażowanej, “Perspektywy Biograficzne,” vol. 3, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego: 9–17.
Google Scholar

Wejland A. P. (2014) Horizon—Conversion—Narration: Identity and Otherness in the Scientific World of the Humanists in: M. Kafar (Ed.), Scientific Biographies: Between the “Professional” and “Non-Professional” Dimensions of Humanistic Experiences, “Biographical Perspectives,” vol. I, Kraków–Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego: 21–42.
Google Scholar

Witkowski L. (2007a) Między pedagogiką, filozofią i kulturą. Studia, eseje, szkice, vol. III, Warszawa, IBE.
Google Scholar

Witkowski L. (2007b) Mistrz jako obosieczna zasada komunikacji (dylematy pedagogiczne) in: L. Witkowski, Między pedagogiką, filozofią i kulturą. Studia, eseje, szkice, vol. III, Warszawa, IBE: 266–277.
Google Scholar

Witkowski L. (2007c) Wstęp do problemu fenomenologii czytania in: L. Witkowski, Między pedagogiką, filozofią i kulturą. Studia, eseje, szkice, vol. III, Warszawa, IBE: 29–66.
Google Scholar

Witkowski L. (2013) Przełom dwoistości w pedagogice polskiej. Historia, teoria, krytyka, Kraków, Oficyna Wydawnicza “Impuls.” Witkowski L. (2014) Niewidzialne środowisko. Pedagogika kompletna Heleny Radlińskiej jako krytyczna ekologia idei, umysłu i wychowania. O miejscu pedagogiki w przełomie dwoistości w humanistyce, Kraków, Oficyna Wydawnicza “Impuls.”
Google Scholar

Witkowski M. (2014) Zbrodniarz i dziewczyna, Warszawa, Świat Książki.
Google Scholar