Między elitarnością i egalitaryzmem – w poszukiwaniu właściwego charakteru produktu turystycznego Zabytkowej Linii Tramwajowej we Wrocławiu

Authors

DOI:

https://doi.org/10.18778/0867-5856.30.1.11

Keywords:

zabytki techniki, zabytkowe tramwaje, transport w turystyce, linie turystyczne, produkt turystyczny, Wrocław

Abstract

Zabytkowa Linia Tramwajowa jest jedną z atrakcji turystycznych Wrocławia. Stanowi formę wykorzystania dużej i różnorodnej kolekcji wiekowych tramwajów, które obrazują rozwój komunikacji miejskiej w stolicy Dolnego Śląska czy – w szerszym ujęciu – w Europie Środkowej. Choć linia funkcjonuje już od 2009 r., to w ostatnich latach w ofercie wprowadzane są duże modyfikacje, m.in. zwiększenie liczby tras, dodanie komentarza przewodnika, dywersyfikacja zabytkowego taboru czy zmiany w taryfie. Celem artykułu jest ocena tych działań pod kątem zainteresowania turystów. Przeanalizowano statystyki dotyczące frekwencji i sprzedaży biletów w sezonie turystycznym w 2019 r. i porównano je z danymi z poprzedniego roku, mając na uwadze zwiększenie dostępności oferty poprzez wyraźne obniżenie cen biletów i zaplanowanie dużej liczby przystanków, co przynajmniej częściowo upodobniło Zabytkową Linię Tramwajową do linii zwykłych. Wprowadzone zmiany skutkowały wyraźnie większą liczbą pasażerów, ale mniejszymi przychodami, a także pewnymi problemami o charakterze organizacyjnym, jak np. zapewnienie odpowiedniej jakości obsługi przewodnickiej przy odbywającej się co chwila wymianie pasażerów. Rozważania prowadzone są w kontekście sposobów kształtowania produktu turystycznego.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Ashworth, G.J. (1992). Is there an urban tourism? Tourism Recreation Research, 17 (2), 3–8. DOI: https://doi.org/10.1080/02508281.1992.11014645
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/02508281.1992.11014645

Bąk, S. (1999). Marketingowa koncepcja produktu turystycznego. W: K. Mazurek-Łopacińska (red.), Problemy zarządzania sferą kultury i turystyki (s. 117–139). Warszawa–Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu.
Google Scholar

Bufe, S. (red.) (1992). Strassenbahnen in Schlesien. Egglham: Bufe-Fachbuch-Verlag.
Google Scholar

Cegielski, M., Mules, T. (2002). Aspects of residents’ perceptions of the GMC 400 – Canberra’s V8 supercar race. Current Issues in Tourism, 5 (1), 54–70. DOI: https://doi.org/10.1080/13683500208667908
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/13683500208667908

Cohen, E. (1972). Toward a sociology of international tourism. Social Research, 1 (39), 164–189.
Google Scholar

Coles, T.E. (2004). Tourism and retail transactions: Lessons from the Porsche experience. Journal of Vacation Marketing, 10 (4), 378–389. DOI: https://doi.org/10.1177/135676670401000408
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/135676670401000408

Coles, T.E. (2008). International car manufactures, brandscapes and tourism: Engineering the experience economy. W: T.E. Coles, C.M. Hall (red.), International business and tourism: global issues, contemporary interactions (s. 238–255). Londyn: Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203931035
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780203931035

Cudny, W. (2016). Manufaktura centre in Łódź, Poland: An example of a festival marketplace. Norwegian Journal of Geography – Norsk Geografisk Tidsskrift, 70 (5), 276–291. DOI: https://doi.org/10.1080/00291951.2016.1239654
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/00291951.2016.1239654

Cudny, W. (2018). Car tourism. Cham: Springer. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-62084-8
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-62084-8

Cudny, W., Horňák, M. (2016). The tourist function in a modern car factory Audi Forum Ingolstadt example. Bulletin of Geography. Socio-economic Series, 33, 23–38. DOI: https://doi.org/10.1515/bog-2016-0022
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/bog-2016-0022

Cudny, W., Jolliffe, J. (2019). Car tourism – conceptualization and research advancement. Geografický časopis/Geographical Journal, 71 (4), 319–340. DOI: https://doi.org/10.31577/geogrcas.2019.71.4.17
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31577/geogrcas.2019.71.4.17

Dolles, H., Dibben, M.R., Hardy, A. (2018). Motorcycle racing and neo-tribes at the Isle of Man. W: A. Hardy, A. Bennett, B. Robards B. (red.), Neo-tribes (s. 119–134). Cham: Palgrave Macmillan. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-68207-5_8
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-68207-5_8

Golonka, M., Pochwała, S. (2010). Rewaloryzacja i adaptacja zajezdni na cele muzealne w ramach projektu „Kwartał św. Wawrzyńca – budowa centrum kulturowego na krakowskim Kazimierzu”. W: E. Wyka (red.), Biuletyn Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie (z. 3) (s. 58–70). Kraków: Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie.
Google Scholar

Jędrysiak, T. (2011). Turystyka kulturowa w obiektach przemysłowych – zagadnienia ogólne. Turystyka Kulturowa, 6 (2011), 17–35.
Google Scholar

Kaczmarek, J., Stasiak, A., Włodarczyk, B. (2010). Produkt turystyczny. Pomysł, organizacja, zarządzanie. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Google Scholar

Kokoszkiewicz, M. (2019). Więcej zabytkowych tramwajów rusza w miasto. W tym roku aż trzy linie. Pobrane z: https://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/7,35771,24902299,wiecej-zabytkowych-tramwajow-rusza-w-miasto-w-tym-roku-az-trzy.html (8.01.2020).
Google Scholar

Kołakowski, T. (2010). Zabytki techniki i przemysłu. W: E. Lonc, S. Toczek-Werner (red.), Atrakcyjność przyrody i turystyki na Ziemi Wałbrzyskiej (s. 174–169). Wałbrzych: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. A. Silesiusa.
Google Scholar

Kołodziejczyk, K. (2011). Historia, stan i perspektywy wykorzystania w turystyce dziedzictwa wrocławskiej komunikacji tramwajowej. W: K. Widawski (red.), Turystyka kulturowa na Dolnym Śląsku – wybrane aspekty. Tom 2 (s. 119–150). Wrocław: Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Kołodziejczyk, K. (2014a). Rozwój oferty turystycznych linii kolejowych północnej Walii. W: S. Tanaś, J. Mokras-Grabowska (red.), Warsztaty z Geografii Turyzmu. Tom 4: Od autentyczności do komercji – o doświadczaniu w turystyce (s. 139–158). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. DOI: https://doi.org/10.18778/7969-138-8.10
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7969-138-8.10

Kołodziejczyk, K. (2014b). Oferta turystycznych linii autobusowych przewożących rowery w Republice Czeskiej. Transport Miejski i Regionalny, 11, 27–34.
Google Scholar

Kołodziejczyk, K. (2018). Potencjał polskich miast pod względem zabytkowych tramwajów i ich wykorzystanie w turystyce. Ekonomiczne Problemy Turystyki, 2 (42), 209–224. DOI: https://doi.org/10.18276/ept.2018.2.42-20
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18276/ept.2018.2.42-20

Kołodziejczyk, K. (2019). Zabytkowa Linia Tramwajowa we Wrocławiu – analiza oferty turystycznej z punktu widzenia turystyki miejskiej. Turyzm/Tourism, 29 (1), 25–36. DOI: https://doi.org/10.18778/0867-5856.29.1.03
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0867-5856.29.1.03

Kowalczyk, A. (2005) Nowe formy turystyki miejskiej. Prace i Studia Geograficzne, 35, 155–197.
Google Scholar

Kowalczyk, A., Derek, M. (2010). Zagospodarowanie turystyczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Krejner, P. (2019). Zabytkowe tramwaje wróciły na wrocławskie torowiska. Pobrane z: https://radiogra.pl/zabytkowe-tramwaje-wrocily-na-wroclawskie-torowiska.html (8.01.2020).
Google Scholar

Kruczek, Z. (2011). Atrakcje turystyczne. Fenomen, typologia, metody badań. Kraków: Wydawnictwo Proksenia.
Google Scholar

Kubisa-Ślipko, A. (b.r.). Słownik wyrazów obcych. Wałbrzych: Wydawnictwo Aneks.
Google Scholar

Kucharski, J., Kikin, A. (2010). Działania na rzecz ochrony historycznego taboru tramwajowego w Krakowie. W: E. Wyka (red.), Biuletyn Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie (z. 3) (s. 41–47). Kraków: Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie.
Google Scholar

Lew, A. (1987). A framework of tourist attraction research. Annals of Tourism Research, 14 (4), 553–575. DOI: https://doi.org/10.1016/0160-7383(87)90071-5
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/0160-7383(87)90071-5

Lipińska, I. (2011). Turystyka dziedzictwa kulturowego – wybrane aspekty ochrony prawnej parku kulturowego. Turystyka Kulturowa, 3, 14–27.
Google Scholar

Lubka, A., Stiasny, M. (2010). Atlas tramwajów. Poznań: Kolpress.
Google Scholar

Lundberg, D. (1985). The Tourist Business. Nowy Jork: Van Nostrand Reinhold.
Google Scholar

Matczak, A. (1989). Problemy badania funkcji turystycznej miast Polski, Funkcja turystyczna. Acta Universitatis Lodziensis – Turyzm, 5, 27–39.
Google Scholar

Mehring, A. (2017). Komunikacja miejska w obsłudze obiektów turystycznych i rekreacyjnych. Progress. Journal of Young Researchers, 1, 84–95. DOI: https://doi.org/10.4467/25439928PS.17.007.6513
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4467/25439928PS.17.007.6513

Meyer, B. (2009). Historyczne i współczesne znaczenie transportu w turystyce. Problemy Transportu i Logistyki, 7, 149–159.
Google Scholar

Meyer, B. (2011). Modyfikacja funkcji pełnionych przez podstawowe formy obsługi ruchu turystycznego. Ekonomiczne Problemy Turystyki, 16, 9–24.
Google Scholar

Meyer, B. (2015). Transport jako atrakcja turystyczna. W: B. Meyer (red.), Obsługa uczestników turystyki i rekreacji. Wybrane aspekty (s. 173–177). Warszawa: Difin.
Google Scholar

Middleton, V.T.C. (1996). Marketing w turystyce. Warszawa: Polska Agencja Promocji Turystyki.
Google Scholar

Mikos von Rohrscheidt, A. (2008). Turystyka kulturowa. Fenomen, potencjał, perspektywy. Gniezno: Milenium.
Google Scholar

Mikos von Rohrscheidt, A. (2010). Regionalne szlaki tematyczne: idea, potencjał, organizacja. Kraków: Proksenia.
Google Scholar

Nitkiewicz-Jankowska, A. (2006). Turystyka przemysłowa wizytówką górnośląskiego okręgu przemysłowego. Prace Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej, Studia i Materiały, 32 (117), 251–256.
Google Scholar

Nowacki, M. (1999). Atrakcje turystyczne, dziedzictwo i jego interpretacja – jako produkt turystyczny. Problemy Turystyki, 22 (2), 5–12.
Google Scholar

Nowacki, M. (2012). Atrakcje turystyczne: koncepcja, stan, determinanty zadowolenia osób zwiedzających. Poznań: Akademia Wychowania Fizycznego.
Google Scholar

Nowacki, M. (2014). Zarządzenie atrakcjami turystycznymi w świetle aktualnych badań. Folia Turistica, 31, 31–52.
Google Scholar

Page, S. (1995). Urban tourism, Londyn–Nowy Jork: Routledge.
Google Scholar

Pawlikowska-Piechotka, A. (2009). Zagospodarowanie turystyczne i rekreacyjne. Gdynia: Novae Res.
Google Scholar

Płocka, J. (2009). Wybrane zagadnienia z zagospodarowania turystycznego, cz. I. Toruń: Wyd. CKU.
Google Scholar

Prideaux, B., Carson, D. (red.) (2011). Drive tourism: Trends and emerging markets. Londyn–Nowy Jork: Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203880395
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780203880395

Rogalewski, O. (1979). Zagospodarowanie turystyczne. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Google Scholar

Sielicki, T. (2012). Przez wrocławskich ulic sto... Historia tramwajów we Wrocławiu. Wrocław: Muzeum Miejskie Wrocławia.
Google Scholar

Sielicki, T. (2013). Historyczny tabor komunikacyjny we Wrocławiu. Wrocław: Centrum Badań nad Miastem (maszynopis).
Google Scholar

Smith, S. (1994). The tourism product. Annals of Tourism Research, 21 (3), 582–589. DOI: https://doi.org/10.1016/0160-7383(94)90121-X
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/0160-7383(94)90121-X

Stasiak, A. (2006). Produkt turystyczny – szlak. Turystyka i Hotelarstwo, 10, 9–40.
Google Scholar

Stasiak, A. (2007). Szlaki turystyczne – zagospodarowanie, atrakcja czy produkt turystyczny? W: P. Kuleczka (red.), Szlaki turystyczne a przestrzeń turystyczna (s. 45–53). Warszawa: ZG PTTK.
Google Scholar

Stasiak, A. (2013) Produkt turystyczny w gospodarce doświadczeń. Turyzm/Tourism, 23 (1), 29–38. DOI: https://doi.org/10.2478/tour-2013-0012
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2478/tour-2013-0012

Styperek, J. (2002). Linearne systemy penetracji rekreacyjnej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Bogucki.
Google Scholar

Swarbrooke, J., Page, S. (2001). Development and Management of Visitor Attractions. Londyn: Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9780080494500
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780080494500

Widawski K., Duda-Seifert M. (red.) (2014). Turystyka przemysłowa w kontekście rozwoju zrównoważonego. Wrocław: Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Wolniewicz, Ł. (2019). Więcej kursów na Zabytkowej Linii Tramwajowej. Pobrane z: http://wroclawskakomunikacja.pl/raporty-przeglad/65-zmiany-w-rozkladach-jazdy/1612-wiecej-kursow-na-zabytkowej-linii-tramwajowej (8.01.2020).
Google Scholar

Wójcik, J. (2012). Stan, wykorzystanie i zagospodarowanie obiektów poprzemysłowych w Wałbrzychu i Boguszowie-Gorcach, ze szczególnym uwzględnieniem budynków i budowli pogórniczych. W: K. Widawski (red.), Turystyka kulturowa na Dolnym Śląsku – wybrane aspekty. Tom 2 (s. 97–117). Wrocław: Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Żurawicz, J. (red.) (2013). Tramwaje w Polsce. Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy.
Google Scholar

Published

2020-06-01

How to Cite

Kołodziejczyk, K. (2020). Między elitarnością i egalitaryzmem – w poszukiwaniu właściwego charakteru produktu turystycznego Zabytkowej Linii Tramwajowej we Wrocławiu . Turyzm/Tourism, 30(1), 107–124. https://doi.org/10.18778/0867-5856.30.1.11

Issue

Section

Articles