Ubóstwo w Łodzi. Ujęcie przestrzenne

Mariusz Lamprecht

doi:10.18778/1733-3180.31.04

Autor

Mariusz Lamprecht Uniwersytet Łódzki Wydział Nauk Geograficznych Instytut Zagospodarowania Środowiska i Polityki Przestrzennej Zakład Fizjografii i Planowania Przestrzennego ul. Kopcińskiego 31, 90-142 Łódź https://orcid.org/0000-0002-0418-1115

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-3180.31.04

Słowa kluczowe:

bieda, wskaźnik lokalizacji, autokorelacja przestrzenna, Łódź

Abstrakt

Artykuł poświęcony jest przestrzennemu wymiarowi ubóstwa w Łodzi. Podstawą przeprowadzonych analiz są dane Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łodzi, zawierające informacje o rozmieszczeniu zasiłkobiorców, zagregowane przestrzennie do poziomu kwartałów. Zmienność przestrzenną poziomu ubóstwa badano za pomocą wskaźnika lokalizacji oraz lokalnej statystyki Morana (LISA). Wyniki badań pozwoliły wskazać wyraźny wzorzec przestrzenny manifestujący się w postaci podwyższonego poziomu ubóstwa w centrum Łodzi. Wyróżniono także szereg klastrów, tj. skorelowanych przestrzennie kwartałów o wysokim udziale zasiłkobiorców oraz towarzyszące im obszary wysokich kontrastów analizowanego zjawiska.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Anselin L., 1988, Spatial econometrics: Methods and models, „Studies in Operational Regional Science”, 4: 1–284, Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, The Netherlands.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-94-015-7799-1_1

Anselin L., 2019, GeoDa. An Introduction to Spatial Data Analysis, https://geodacenter.github.io (dostęp: 10.07.2020).
Google Scholar

Anselin L., Syabri I., Kho Y., 2006, GeoDa: An Introduction to Spatial Data Analysis, „Geographical Analysis”, 38 (1): 5–22.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.0016-7363.2005.00671.x

Bivand R., 1981, Modelowanie geograficznych układów czasoprzestrzennych, PAN, seria Geografia, t. 7, PWN, Warszawa–Poznań.
Google Scholar

Castells M., 2000, The Informational City is a Dual City: Can It Be Reversed?, [w:] Schön D.A., Bish S., Mitchell W.J. (red.), High Technology and Low-Income Communities: Prospects for the Positive Use of Advanced Information Technology, MIT Press, Cambridge MA.
Google Scholar

Czekaj K., Wódz J., 1991, Miasto – ekologia społeczna – patologia społeczna, „Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach”, 1241: 1–91, Uniwersytet Śląski, Katowice.
Google Scholar

Frykowski M., 2004, Zróżnicowanie przestrzenne statusu społecznego mieszkańców Łodzi, „Studia Lokalne i Regionalne”, 1 (15).
Google Scholar

Getis A., 2008, A history of the concept of spatial autocorrelation: A geographer’s perspective, „Geographical Analysis”, 40 (3): 297–309.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1538-4632.2008.00727.x

Gregory D., Johnston R., Pratt G., Watts M., Whatmore S. (red.), 2009, The dictionary of human geography, John Wiley & Sons.
Google Scholar

Grotowska-Leder J., 1999, Łódzkie enklawy biedy – aspekt przestrzenny i dynamiczny, [w:] Warzywoda-Kruszyńska W. (red.), (Żyć) Na marginesie wielkiego miasta, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Grotowska-Leder J., 2001, Łódzkie enklawy biedy, [w:] Warzywoda-Kruszyńska W. (red.), Żyć i pracować w enklawach biedy, Wydawnictwo Absolwent, Łódź: 36–67.
Google Scholar

GUS, 2013, Jakość życia. Kapitał społeczny, ubóstwo i wykluczenie społeczne w Polsce, Urząd Statystyczny w Łodzi, Warszawa, https://stat.gov.pl (dostęp: 10.06.2020).
Google Scholar

Hannerz U., 2006, Odkrywanie miasta. Antropologia obszarów miejskich, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Google Scholar

Jacobs J., 2014, Śmierć i życie wielkich miast Ameryki, Fundacja Centrum Architektury, Warszawa.
Google Scholar

Jałowiecki B., 1967, Z problemów patologii wielkiego miasta, „Studia Socjologiczne”, 4: 1–160.
Google Scholar

Jargowsky P.A., Bane M.J., 1990, Ghetto Poverty: Basic Questions, [w:] Lynn L.E. Jr., McGeary M.G.H. (red.), Inner-City Poverty in the United States, Committee on National Urban Policy Commission on Behavioral and Social Sciences and Education National Research Council, National Academy Press Washington, D.C.
Google Scholar

Kopczewska K., 2006, Ekonometria i statystyka przestrzenna z wykorzystaniem programu R CRAN, CeDeWu.pl, Warszawa.
Google Scholar

Lisowski A., 2001, Zmiany struktury społecznej a struktura przestrzenna miast, [w:] Sagan I., Czepczyński M. (red.), Wybrane problemy badawcze geografii społecznej w Polsce, Katedra Geografii Ekonomicznej, Uniwersytet Gdański.
Google Scholar

Lynn L.E. Jr., McGeary M.G.H. (red.), 1990, Inner-City Poverty in the United States, Committee on National Urban Policy Commission on Behavioral and Social Sciences and Education National Research Council, National Academy Press, Washington, D.C.
Google Scholar

Majer A., 2004, Miasto jako obszar występowania nierówności społecznych, [w:] Michalczyk T., Kamiński T., Skarbek W.W. (red.), Problemy społeczne w okresie transformacji ustrojowej, „Zeszyty Naukowe Instytutu Filozofii i Socjologii oraz Instytutu Agrobiznesu z Informatyką Stosowaną”: 1–404, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, Piotrków Trybunalski.
Google Scholar

Marcińczak S., 2009, Przemiany struktury społeczno-przestrzennej Łodzi w latach 1988–2005, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Marcińczak S., 2013, Segregacja społeczna w mieście postsocjalistycznym. Bukareszt, Warszawa i Tallin na początku XXI wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7525-946-9

Mausom M., Choudhary A., 2015, Urban Poverty: Trends, Assessment and Inclusive Planning as a Solution, [w:] Fumihiko Seta, Joy Sen, Arindam Biswas, Ajay Khare (red.), From Poverty, Inequality to Smart City, Proceedings of the National Conference on Sustainable Built Environment: 19–28, Springer.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-981-10-2141-1_2

Modrzejewska S., 2017, Zagospodarowanie wybranych enklaw biedy w Łodzi, Praca magisterska zrealizowana na kierunku: Gospodarka przestrzenna, Instytut Zagospodarowania Środowiska i Polityki Przestrzennej, Uniwersytet Łódzki (promotor: M. Lamprecht).
Google Scholar

Mordwa S., 2014, Dysproporcje przestrzenne wybranych zjawisk patologii społecznych w Łodzi, [w:] Suliborski A., Wójcik M. (red.), Dysproporcje społeczne i gospodarcze w przestrzeni Łodzi. Czynniki, mechanizmy, skutki, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź: 277–303.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7969-240-8.14

Okoń-Horodyńska E., Zachorowska-Mazurkiewicz A. (red.), 2011, Współczesne wymiary nierówności w procesie globalizacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Google Scholar

ONZ, 1998, Statement of commitment for action to eradicate poverty adopted by Administrative Committee on Coordination, https://www.un.org (dostęp: 10.06.2020).
Google Scholar

Panek T., Podgórski J., Szulc A., 1999, Ubóstwo: teoria i praktyka pomiaru, „Monografie i Opracowania”, 453, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa.
Google Scholar

Panerai P., Castex J., Depaule J.C., Samuels I., 2004, Urban forms: The death and life of the urban block, Routledge.
Google Scholar

Petelewicz M., 2013, Warunki materialne i dobrostan psychiczny mieszkańców Łodzi, [w:] Rokicka E. (red.), Jakość życia mieszkańców Łodzi i jej przestrzenne zróżnicowanie, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź: 39–54.
Google Scholar

Piotrowski W., 1961, Społeczno-przestrzenna struktura miasta Łodzi. Studium ekologiczne, Ossolineum, Wrocław–Kraków.
Google Scholar

Pióro Z., 1962, Ekologia społeczna w urbanistyce (na przykładzie badań lubelskich i toruńskich), Wydawnictwo Arkady, Warszawa.
Google Scholar

Prawelska-Skrzypek G., Porębski W., 2003, Obszary deprywacji w Krakowie oraz zmiany w ich rozmieszczeniu w latach 1992–2001, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, 2: 433–445.
Google Scholar

Program rewitalizacji Łodzi 2026+, 2018, Załącznik do uchwały nr LXXIII/1980/18 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 5 lipca 2018 roku, https://rewitalizacja.uml.lodz.pl (dostęp: 10.07.2020).
Google Scholar

Rakowski T., 2009, Łowcy, zbieracze, praktycy niemocy. Etnografia człowieka zdegradowanego, Wydawnictwo Słowo–Obraz–Terytoria, Gdańsk.
Google Scholar

Rykiel Z., 1999, Przemiany struktury społeczno-przestrzennej miasta polskiego a świadomość terytorialna jego mieszkańców, vol. 170, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa.
Google Scholar

Suchecki B., 2010, Ekonometria przestrzenna. Metody i modele analizy danych przestrzennych, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
Google Scholar

Szczepański M.S., Ślęzak-Tazbir W., 2007, Między lękiem a podziwem: getta społeczne w starym regionie przemysłowym, [w:] Jałowiecki B., Łukowski W. (red.), Warszawa. Gettoizacja polskiej przestrzeni miejskiej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa: 29–52.
Google Scholar

Warf B. (red.), 2006, Encyclopedia of Human Geography, SAGE Publications Inc.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4135/9781412952422

Warzywoda-Kruszyńska W. (red.), 1999, (Żyć) Na marginesie wielkiego miasta, Instytut Socjologii, Uniwersytet Łódzki, Łódź.
Google Scholar

Warzywoda-Kruszyńska W., 2001, Modele wyjaśniania biedy i sposoby konceptualizacji biednych, [w:] Warzywoda-Kruszyńska W. (red.), Żyć i pracować w enklawach biedy. Klimaty Łódzkie, Instytut Socjologii, Uniwersytet Łódzki, Łódź.
Google Scholar

Warzywoda-Kruszyńska W., Golczyńska-Grondas A., 2010, Wzmocnić szanse i osłabić transmisję biedy wśród mieszkańców miast województwa łódzkiego – WZLOT: (raport końcowy + rekomendacje), Wydawnictwo Biblioteka, Łódź.
Google Scholar

Warzywoda-Kruszyńska W., Jankowski B., 2010, Mieszkańcy łódzkich enklaw biedy 10 lat później, Wydawnictwo Biblioteka, Łódź.
Google Scholar

Warzywoda-Kruszyńska W., Jankowski B., 2013, Ciągłość i zmiana w łódzkich enklawach biedy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Weltrowska J., Kisiała W., 2014, Obszary koncentracji ubóstwa w strukturze przestrzennej miasta (na przykładzie Poznania), „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, 331: 235–245.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2014.331.22

Węcławowicz G., 2001, Przestrzeń ubóstwa – nowy czy stary wymiar zróżnicowania społeczno-przestrzennego w miastach Polski, „Przegląd Geograficzny”, 73 (4): 451–474.
Google Scholar

Wódz J., 1989, Problemy patologii społecznej w mieście, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Zalewska D., 1997, Ubóstwo. Teorie, badania, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Google Scholar

http://kadry.infor.pl/kadry/ubezpieczenia/zasilki_i_inne_swiadczenia/732237,Zasilek-rodzinny-20152016-kryterium-dochodowe.html
Google Scholar

https://www.mr.gov.pl/media/19382/Informacja_podst_wskazniki_ubostwa_w_PL.pdf
Google Scholar