Granice magii — szkic o przełamywaniu barier w fantastyce
DOI:
https://doi.org/10.18778/1505-9057.57.06Słowa kluczowe:
magia, bariery społeczne, fantasy, science-fiction, funkcja magii w literaturzeAbstrakt
Artykuł to próba analizy magii w utworach Andrzeja Sapkowskiego (cykl o Wiedźminie) i Jarosława Grzędowicza (Pan Lodowego Ogrodu) pod względem jej możliwości, ograniczeń i społecznych konsekwencji jej stosowania. Magia jest gatunkotwórczym elementem literatury fantasy, lecz z większości dzieł np. Władcy Pierścienia Tolkiena czy cyklu o Conanie Roberta E. Howarda czytelnik nie dowiaduje się o niej więcej niż z baśni. Dopiero w znacznie późniejszych utworach Sapkowskiego i Grzędowicza magia zostaje dokładniej opisana. U Sapkowskiego jest naturalną siłą przyrody, którą studiują i rozwijają członkowie akademii. U Grzędowicza to wysoko zaawansowana technologia, mylona z czarami przez pozostających na etapie niskiego rozwoju mieszkańców planety Midgaard. Magia to próba przekroczenia barier, narzuconych przez prawa przyrody, ale także barier społecznych. Niekontrolowany jej rozwój może prowadzić do samozagłady cywilizacji.
Pobrania
Bibliografia
Bettelheim Bruno, Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni, vol. I, trans. Danuta Danek, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warsaw 1985.
Google Scholar
Day David, Bestiariusz tolkienowski, trans. Renata Giedrojć, Jakub Z. Lichański, Joanna Kokot, Zysk i S-ka, Poznań 1996.
Google Scholar
Dębek Piotr, “Magia fantasy”, Fantastyka, 1998, issue 3, pp. 66–67.
Google Scholar
Dukaj Jacek, “Filozofia fantasy I”, Nowa Fantastyka 1997, issue 8(179), pp. 66–67.
Google Scholar
Dukaj Jacek, “Filozofia fantasy II”, Nowa Fantastyka 1997, issue 9(180), pp. 66–67.
Google Scholar
Grzędowicz Jarosław, Hel3, Fabryka Słów, Lublin/Warsaw 2017.
Google Scholar
Grzędowicz Jarosław, Pan Lodowego Ogrodu, vol. II, Fabryka Słów, Lublin 2007.
Google Scholar
Grzędowicz Jarosław, Pan Lodowego Ogrodu, vol. III, Fabryka Słów, Lublin 2009.
Google Scholar
Grzędowicz Jarosław, Pan Lodowego Ogrodu, vol. IV, Fabryka Słów, Lublin 2012.
Google Scholar
Howard Robert Ervin, “Córa lodowego olbrzyma”, trans. Stanisław Czaja, [in:] Howard Robert Ervin, Conan z Cimmerii, Wydawnictwo ALFA, Warsaw 1988.
Google Scholar
Howard Robert Ervin, “Narodzi się wiedźma”, trans. Stanisław Plebański, [in:] Howard Robert Ervin, Conan z Cimmerii, Wydawnictwo ALFA, Warsaw 1988.
Google Scholar
Kaczor Katarzyna, Geralt, czarownice i wampir. Recykling kulturowy Andrzeja Sapkowskiego, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2006.
Google Scholar
Lem Stanisław, Fantastyka i futurologia, vol. 1, Kraków 1973.
Google Scholar
Leman Natalia, “Science fiction”, [in:] Słownik rodzajów i gatunków literackich, Grzegorz Gazda, Słowinia Tynecka-Makowska, Universitas, Kraków 2006.
Google Scholar
Sapkowski Andrzej, Chrzest ognia, SuperNowa, Warsaw 1997.
Google Scholar
Sapkowski Andrzej, Czas pogardy, SuperNowa, Warsaw 1995.
Google Scholar
Sapkowski Andrzej, “Droga, z której się nie wraca”, [in:] Sapkowski Andrzej, Coś się kończy, coś się zaczyna, SuperNowa, Warsaw 2001.
Google Scholar
Sapkowski Andrzej, “Granica możliwości”, [in:] Sapkowski Andrzej, Miecz przeznaczenia, SuperNowa, Warsaw 1998.
Google Scholar
Sapkowski Andrzej, Krew elfów, SuperNowa, Warsaw 1994.
Google Scholar
Sapkowski Andrzej, “Okruch lodu”, [in:] Sapkowski Andrzej, Miecz przeznaczenia, SuperNowa, Warsaw 1998.
Google Scholar
Sapkowski Andrzej, Rękopis znaleziony w smoczej jaskini, SuperNowa, Warsaw 2001.
Google Scholar
Tolkien John Ronald Reuel, Władca Pierścieni, trans. Maria Skibniewska, Atlantis SC, Warsaw 1992.
Google Scholar
The Witcher 3: Wild Hunt, CD Projekt RED, Poland 2016.
Google Scholar
Żukowska Elżbieta, Mitologie Andrzeja Sapkowskiego, Gdański Klub Fantastyki, Gdańsk 2011.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
