Włosy w kobiecych narracjach lagrowych

Barbara Czarnecka

doi:10.18778/1505-9057.42.09

Autor

Barbara Czarnecka Uniwersytet Jagielloński, Wydział Polonistyki, Katedra Historii Literatury Polskiej XX wieku; ul. Gołębia 16-18 , 30-007 Kraków

DOI:

https://doi.org/10.18778/1505-9057.42.09

Słowa kluczowe:

female lager experiences, female lager narrations, hair, shaving, carnality, rape

Abstrakt

The article is the analysis of women’s lager narrations that reflect the procedure of shaving hair applied to female lager prisoners. It shows cultural, social and psychological meanings of this procedure, presents it as the element of the wide scale lager violence strategy, degradation ritual, the form of female identity and intimacy violation. Through the presentation of various circumstances in which women were shaved in concentration camps the text presents the situation complexity of the lager experience – its phases and the context. The article relates the variety of sources and includes the experiences of women of different nationalities, for example: German, Polish, Jewish.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Amesberger Helga, Auer Katrin, Halbmayr Brigitte, Sexualisierte Gewalt. Weibliche Erfahrungen in NS-Konzentrationslagern, Mandelbaum, Wien 2004.
Google Scholar

Archiwum Państwowe Muzeum Auchwitz-Birkenau, Zespół Oświadczenia, t. 75, k. 152.
Google Scholar

Auerbach Rachela, Treblinka. Reportaż, oprac. Monika Polit, przeł. Karolina Szymaniak, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”, t. 8 (2012), s. 21–75.
Google Scholar

Auschwitz 1940–1945. Węzłowe zagadnienia z dziejów obozu, red. Wacław Długoborski, Franciszek Piper, Wydawnictwo Państwowego Muzeum Oświęcim-Brzezinka, Oświęcim, 1995, t. 2.
Google Scholar

Banek Kazimierz, Opowieści o włosach. Zwyczaje, rytuały, symbolika, Trio, Warszawa 2010.
Google Scholar

Birenbaum Halina, Nadzieja umiera ostatnia, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim 2001.
Google Scholar

Brzosko-Mędryk Danuta, Matylda, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1970.
Google Scholar

Cebo Lechosław, Więźniarki w obozie hitlerowskim w Oświęcimiu-Brzezince, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1984.
Google Scholar

Ceran Sylwiusz Tomasz, Szmalcówka, Instytut Pamięci Narodowej, Bydgoszcz–Gdańsk 2010.
Google Scholar

Czech Danuta, Kalendarz wydarzeń w KL Auschwitz, Wydawnictwo Państwowego Muzeum w Oświęcimiu–Brzezince, Oświęcim 1992.
Google Scholar

Delbo Charlotte, Żaden z nas nie powróci, przeł. Katarzyna Malczewska-Giovanetti, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim 2002.
Google Scholar

Dokumenty zbrodni i męczeństwa, red. Michał Borwicz, Nella Rost, Józef Wulf, Centralny Komitet Żydów Polskich. Wojewódzka Żydowska Komisja Historyczna, Kraków 1945.
Google Scholar

Dzieci żydowskie w czasach Zagłady. Wczesne świadectwa 1944–1948. Relacje dziecięce z Centralnej Żydowskiej Komisji Historycznej, oprac. Olga Orzeł, przekł. Eleonora Bergman, Piotr Kendziorek, Karolina Szymaniak, Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma, Warszawa 2014.
Google Scholar

Grzesiuk Stanisław, Pięć lat kacetu, Książka i Wiedza, Warszawa 1985.
Google Scholar

Jaworska Janina, Nie wszystek umrę… Twórczość plastyczna Polaków w hitlerowskich więzieniach i obozach koncentracyjnych 1939–1945, Książka i Wiedza, Warszawa 1975.
Google Scholar

Jezierska Maria Elżbieta, Pierwszy warszawski, w: Kominy. Oświęcim 1940–1945, przedm. Tadeusz Hołuj, Czytelnik, Warszawa 1962, s. 119–160.
Google Scholar

Jurgielewiczowa Irena, Strategia czekania, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1982.
Google Scholar

Kiedrzyńska Wanda, Ravensbrück – kobiecy obóz koncentracyjny, Książka i Wiedza, Warszawa 1961.
Google Scholar

Laks Szymon, Gry oświęcimskie, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim 1998.
Google Scholar

Lanckorońska Karolina, Wspomnienia wojenne. 22 IX 1939 – 5 IV 1945, słowo wstępne Lech Kalinowski i Elżbieta Orman, Znak, Kraków 2001.
Google Scholar

Levi Primo, Czy to jest człowiek?, przeł. Halszka Wiśniowska, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1978.
Google Scholar

Millu Liana, Dymy Birkenau, przeł. Krystyna i Eugeniusz Kabatcowie, Państwowe Muzeum Auschwitz- Birkenau, Oświęcim 2007.
Google Scholar

Młodkowska-Bielawska Stanisława, Wspomnienia okupacyjne, oprac., wstępem i przypisami opatrzył oraz podał do dr. Robert Stopikowski, Wydawnictwo KUL, Lublin 2001.
Google Scholar

Morawska Zofia, Warunki egzystencji więźniów, w: Majdanek 1941–1944, red. Tadeusz Mencel, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1999, s. 129–169.
Google Scholar

Mówią świadkowie Ravensbrück. Wybór, wstęp i oprac. Eugeniusz S. Kruszewski, Instytut Polsko- Skandynawski, Kopenhaga 2001.
Google Scholar

Perkowska-Szczypiorska Irena, Kartki z Oświęcimia, w: Kominy. Oświęcim 1940–1945, przedm. Tadeusz Hołuj, Czytelnik, Warszawa 1962, s. 83–118.
Google Scholar

Piątkowska Antonina, Wspomnienia oświęcimskie, przedm. Jan Masłowski, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1977.
Google Scholar

Piotrowski Michał, Nie tylko w Ravensbruck …1723 dni za drutami KL Auschwitz, Neuengamme, Ravensbrück, Berlin-Lichterfelde, Prószyński i S-ka, Warszawa 1991.
Google Scholar

Posmysz Zofia, Królestwo za mgłą, Znak, Kraków 2017.
Google Scholar

Posmysz Zofia, Ten sam doktor M, Iskry, Warszawa 1981.
Google Scholar

Rutkowska-Kurcyuszowa Maria, Kamyki Dawida. Wspomnienia, Unia, Katowice 2005.
Google Scholar

Serca niezagasłe. Wspomnienia więźniarek z Ravensbruck, wybór Maria Kogut-Piotrowska i Andrzej Gierczak, oprac. Andrzej Gierczak, wstęp Jan Zaborowski, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1979.
Google Scholar

Sofsky Wolfgang, Ustrój terroru. Obóz koncentracyjny, przekł. Małgorzata Łukasiewicz, Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma, Warszawa 2016.
Google Scholar

Springer Elisa, Milczenie żywych. W cieniu Auschwitz, opowieść o śmierci i zmartwychwstaniu, tłum. Krystyna i Eugeniusz Kabatcowie, Państwowe Muzeum Auschwitz–Birkenau, Oświęcim 2001.
Google Scholar

Strzelecki Andrzej, Wykorzystanie zwłok ofiar obozu, „Zeszyty Oświęcimskie” 1995, nr 21, s. 87–141.
Google Scholar

Szmaglewska Seweryna, Chleb i nadzieja, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1960.
Google Scholar

Tired J.M., Blok jedenasty, w: Kominy. Oświęcim 1940–1945, przedm. Tadeusz Hołuj, Czytelnik, Warszawa 1962, s. 189–236.
Google Scholar

Truszkowska-Kuliniczowa Anna, Mój XX wiek. Wspomnienia, Kampol, Szczecin 2004.
Google Scholar

Wachsmann Nikolaus, Historia nazistowskich obozów koncentracyjnych, tłum. Maciej Antosiewicz, Świat Książki, Warszawa 2016.
Google Scholar

Wśród koszmarnej zbrodni. Notatki więźniów Sonderkommando, wyd. 2 rozszerz., Wydawnictwo Państwowego Muzeum w Oświęcimiu, Oświęcim 1973.
Google Scholar

Zawodna Marta, Wokół tego, co pozostało. Biograficzne podejście do badań nad szczątkami ludzkimi na przykładzie włosów eksponowanych w Muzeum Auschwitz-Birkenau, „Kultura i Społeczeństwo” 2007, nr 2, s. 65–90.
Google Scholar

Zwyciężyły wartości. Wspomnienia z Ravensbrück, oprac. Urszula Wińska, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1985.
Google Scholar