Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica-Aesthetica-Practica

Senses in Visual Arts as a Prism for Philosophy and Through the Prism of Philosophy

Corentin Heusghem — 2022-12-09

The aim of this paper is to show how a sensory approach to visual arts can be relevant for philosophy and how this prism, once brought to philosophy, can give insights on art in return. I will try to demonstrate that the difference between modernity’s two main schools of thought (namely, materialism and idealism) can be understood – thanks to the model of painting as an allegory of the world – as an exclusive preference for one sense: touch for materialism and sight for idealism. Much as the two schools differ, both consider the painting (or the world) a finite picture, whose elements can be juxtaposed in a single homogeneous plane of knowledge devoid of any opacity. This leads to separate both vision and the mind from the body and from the world. As a result, sight and touch end up dissociated. That is why, to challenge this modern paradigm and renew with a holistic relationship to the world and to ourselves, philosophers and artists propose a shift towards a synaesthetic approach to painting. Such an approach will uncover a modality of being where the body, the subject, and the world, as well as sight and touch, can be reunited. Thus, I will show that Merleau-Ponty’s ontology of the flesh – that echoes through the paintings of artists who attempt to break free from the frame and engage the observer with all his senses and being, such as Racławice Panorama, Malevich, El Lissitzky, Cézanne or the Navajos’ sand paintings – can offer, thanks to a synaesthetic approach, both a new framework for philosophy and a new understanding of visual arts.

Symbiotyczny splot, czyli lektura jako wyzwanie estetyczne

Magdalena Lachman — 2023-02-10

Artykuł podejmuje namysł nad kategorią lektury z perspektywy estetycznej. Śledzi rozmaite sposoby użycia tego pojęcia i różne sensy kryjące się za figurą czytania, nie zawsze pokrywające się z tradycyjnymi definicjami odnotowywanymi współcześnie w słownikach. W punkcie wyjścia leży rozpoznanie, że kategoria lektury ma dziś szerokie zastosowanie, tzn. jej przedmiotem są nie tylko utwory piśmiennicze czy literackie. Artykuł stara się odpowiedzieć na pytanie, co sprawia, że pojęcie lektury bywa tak chętnie aplikowane do przestrzeni estetycznej i dlaczego czytaniu poddawane są także zjawiska – co szczególnie frapujące – o wyraźnym wizualnym nacechowaniu, do których zasadniczo przystaje przede wszystkim postawa widza, a nie czytelnika. O atrakcyjności lektury jako narzędzia służącego do kontaktu ze zjawiskami o charakterze pozaczytelniczym decyduje splot jej właściwości. Lekturę można bowiem traktować z jednej strony jako dyspozycję mentalną i poznawczą, służącą wyjaśnianiu znaczeń, a z drugiej strony jako praktykę, która ma swoje psychosomatyczne, sensualne, percepcyjne uwarunkowania. To dzięki temu tak dobrze sprawdza się w przestrzeni estetycznej, pozostając m.in. w symbiotycznej relacji z oglądaniem.

Mapping the protest. Static, dynamic, and spatial qualities of Occupy and Indignados movements protests in Spain and the United States of America in 2011-2012

Emilia Jeziorowska — 2023-02-10

This article examines the topic of protest mapping during the rise of Occupy Wall Street in the United States in 2011–2012. It focuses on various practices of protest mapping, including a consideration of how space (public, urban, or of the protest camp) is represented in the visual sources discussed. It also addresses the qualitative difference between protest mapping and other mapping practices, as well as the categorization of protest mapping terms. Using the method of source analysis and online research, the article adopts, as its key concept for studying protest as a multi-threaded phenomenon, the notion of détournement. This concept was first described in 1957 by Gil Wolman and Guy Debord, and from the early 1960s was used as a creative method and also a revolutionary strategy by the avant-garde artistic group, the Situationist International. The categories of stasis, dynamism, and spatiality will also be important points of reference.

Urban Values in the Digital Space. The Street Art Roots of NFTs as a Problem

Anita Błażejewska — 2023-02-10

This text is an attempt to describe a growing interest in transferring street art into digital art in the form of NFTs. By examining several urban values associated with graffiti and street art, it is possible to see how these phenomena affect new technologies. First, however, it is important to consider some street art NFTs and distinguish between their different types. We may identify three ways of presenting street art as NFTs: transferring the character to a different medium; assembling a collection of street art NFTs in a museum-like environment with each piece having its own characteristics; writing street artistry into the wider metaverse. I describe five urban values of NFTs: preservation, accessibility, illegality, money, and uniqueness. In conclusion, it is clear that NFTs change how viewers may perceive street art. NFTs are supposed to be eternal rather than ephemeral, and they lose street art’s association with spontaneity and illegality as well as its critique of commercialism. Street art as NFT is just another form of profit-making and one of its new values is money. It is possible to notice artistic values as well. NFTs are marked by diversity, and have their own rules (such as the importance of movement or looping), which are impossible to implement in traditional street art.

Day and Night. Activities by and for the Children from El Refugio in Ancient Neighbourhoods of the Historic Centre of Puebla

Adriana Hernández Sánchez — 2023-02-24

The purpose of the following investigation is to understand how children from the old historic district El Refugio (or Barrio del Refugio) of the city of Puebla (Mexico) live in public spaces and what their days and nights look like. It is extremely important to understand the reasons for their appropriation of various places in the city because it allows one to explore the conditions in which they manifest autonomous attitudes. This article is therefore not only about customs and culture, but also about everyday relationships with the environment. Children are also involved in the activities of the group Re Genera Espacio (RGE) and the team of Benemérita Universidad Autónoma de Puebla (BUAP) in the development of all kinds of educational, artistic, and social activities. Among the most important results obtained is the observation that safety conditions are created by children in independent groups which move to other neighbourhoods (“barrios”), such as San Antonio and Santa Anita. Children make the street their space because they have important knowledge of the area.

Dynamika reaktywacji: uwie(r)żyć na słowo… grupie Twożywo?

Magdalena Lachman — 2023-02-24

Artykuł poddaje namysłowi aktywność grupy Twożywo, którą tworzą Mariusz Libel i Krzysztof Sidorek, działający w Polsce od połowy lat 90. XX wieku w obszarach street artu, net artu, grafiki użytkowej, designu i sztuki. Asumpt do podjęcia refleksji daje opublikowana w 2020 roku książka Plądrujemy ruiny rzeczywistości, pieczołowicie przygotowana pod względem koncepcji i kształtu typograficznego publikacja, którą zwykle uznaje się za retrospektywny katalog, postscriptum, podsumowanie czy monografię. Autorka polemizuje z tą tezą, wskazując, że lepiej rozpatrywać pozycję w charakterze artbooka, wypowiedzi artystycznej, której celem jest testowanie możliwości, jakie w zakresie prezentacji i rearanżacji dla wcześniejszych realizacji Twożywa daje medium książkowe. Autorka weryfikuje ponadto różne informacje faktograficzne dotyczące grupy. Nieufnie podchodzi zwłaszcza do daty oficjalnego zakończenia działalności duetu. Formacja wprawdzie oficjalnie ogłosiła dezaktywację w 2011 roku, jednak trudno mówić o jej całkowitym zamilknięciu czy wygaszeniu obecności na scenie artystycznej w świetle podejmowanych przez twórców późniejszych aktywności, również tych ostatnich już po wydaniu książki Plądrujemy ruiny rzeczywistości, kiedy następuje przyrost ich kolejnych ciekawie zakrojonych dzieł.