Przygotowanie legendy do pracy z dzieckiem polonijnym

Mateusz Gaze

doi:10.18778/0860-6587.27.29

Autor

Mateusz Gaze Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej i Logopedii, Zakład Lingwistyki Stosowanej i Kulturowej, ul. Pomorska 171/173, 90-236 Łódź https://orcid.org/0000-0003-3560-7251

DOI:

https://doi.org/10.18778/0860-6587.27.29

Słowa kluczowe:

legenda, dziecko polonijne, Polonia, język polski jako odziedziczony, adaptacja tekstu

Abstrakt

Artykuł podejmuje problem obecności legend w procesie nauczania dzieci polonijnych w tzw. szkołach sobotnich. Edukacja polonistyczna dzieci mieszkających poza Polską nie jest łatwa. Zwykle uczęszczają one na lekcje w szkołach sobotnich, które przez kilka godzin w tygodniu mają za zadanie podtrzymać „polskość” dziecka poprzez rozwój biegłości językowej i zapoznanie z polską kulturą. Nauczyciele szkół sobotnich często nie mają odpowiedniego przygotowania i wsparcia, a spoczywa na nich bardzo duża odpowiedzialność. Autor zwrócił uwagę na korzyści płynące z wykorzystania polskich legend, które stanowią (jako jedne z nielicznych tekstów literackich) wspólną przestrzeń kulturową dziecka polonijnego, rodzica, rodziny i kolegów w Polsce. Zaprezentowano zasady adaptacji tekstów legend polskich do poziomu biegłości językowej dziecka oraz przedstawiono najczęstsze błędy popełniane przy przygotowaniu tekstów adaptowanych.

Bibliografia

Achtelik A., Niesporek-Szamburska B., 2016, Bawimy się w polski 1. Podręcznik do nauki języka polskiego dla dzieci, Katowice.
Google Scholar

Baldick Ch., 2001, Legend, w: The Concise Oxford Dictionary of Literary Terms, Londyn–Nowy Jork.
Google Scholar

Chotomska W., 2001, Legendy polskie, Warszawa.
Google Scholar

Cieszyńska J., 2006, Dwujęzyczność, dwukulturowość – przekleństwo czy bogactwo?: o poszukiwaniu tożsamości Polaków w Austrii, Kraków.
Google Scholar

Czerkies T., 2012, Tekst literacki w nauczaniu języka obcego (z elementami pedagogiki dyskursywnej), Kraków.
Google Scholar

Czetwertyńska G., 2015, Problemy współczesnych nauczycieli polonijnych w Wielkiej Brytanii w kontekście propozycji programowych MEN, „Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie. Zeszyty Naukowe”, t. 3, s. 83–94.
Google Scholar

Czetwertyńska G., Krasuska M., Mochól S., Petri K., Poradnik dla animatorów szkolnictwa polonijnego, nauczycieli i rodziców, http://www.polska-szkola.pl/images/moodledata/1/poradniki/poradnik_animatorzy_web.pdf [10.06.2020].
Google Scholar

Dębski R., 2009, Dwujęzyczność angielsko-polska w Australii. Języki mniejszościowe w dobie globalizacji i informatyzacji, Kraków.
Google Scholar

Dunin-Dudkowska A., Trębska-Kerntopf A., 1998, Teksty prymarne, adaptowane i sekundarne w nauczaniu języka polskiego jako obcego na poziomie średnim – problemy i postulaty, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, t. 10, B. Ostromęcka-Frączak (red.), s. 35–41.
Google Scholar

Gaze M., Góralczyk-Mowczan P., 2015, Błędy w adaptacjach tekstów literackich (na podstawie prac studentów specjalizacji Nauczanie Języka Polskiego Jako Obcego), „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, t. 22, G. Zarzycka (red.), s. 238–249.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0860-6587.22.16

Gaze M., Archman M., Hrycak-Krzyżanowska D., Synowiec M. (red.), 2019, Legendy polskie na A2. Podręcznik dla dzieci polonijnych i nie tylko, Londyn.
Google Scholar

Głowiński M., Kostkiewiczowa T., Okopień-Sławiński A., Sławiński J., 2008, Słownik terminów literackich, Wrocław.
Google Scholar

Hajduk-Gawron W., 2019, O budowaniu zaplecza teoretycznego glottodydaktyki polonistycznej. Uwagi na marginesie „Podstaw dydaktyki języka polskiego jako drugiego. Podejście integracyjno-inkluzyjne” Przemysława Gębala, „Postscriptum Polonistyczne, t. 1 (23), s. 291–298, http://www.postscriptum.us.edu.pl/wp-content/uploads/2019/09/Postscriptum-2019-23-TEXT.pdf
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31261/PS_P.2019.23.20

http://polska-szkola.pl/db/web/database/baza-danych-szkol [10.06.2020].
Google Scholar

Jędryka B., 2012, Język polski w polonijnej szkole. Na przykładzie badań przeprowadzonych w Clark-New Jersey, USA, Warszawa.
Google Scholar

Kozłowski A., 1991, Literatura piękna w nauczaniu języków obcych, Warszawa.
Google Scholar

Lipińska E., Seretny A., 2019, E|I|Ree|migracyjny język polski, „Języki Obce w Szkole”, t. 4, s. 5–10.
Google Scholar

Lipińska E., 2003, Język ojczysty, język obcy, język drugi: wstęp do badań dwujęzyczności, Kraków.
Google Scholar

Michułka D., 2008, Baśń jako tekst w nauczaniu obcokrajowców – „Waligóra i Wyrwidąb” Kazimierza Władysława Wójcickiego, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, t. 16, M. Witkowska-Gutkowska, B. Grochala (red.), s. 199–205.
Google Scholar

Rabiej A., 2009, Lubię polski! 1 (seria: podręcznik, zeszyt ćwiczeń, poradnik dla nauczyciela), Kraków.
Google Scholar

Rabiej A., 2010, Lubię polski! 2 (seria: podręcznik, zeszyt ćwiczeń, poradnik dla nauczyciela), Kraków.
Google Scholar

Seretny A., Lipińska E., 2012, Miedzy językiem ojczystym a obcym. Nauczanie i uczenie się języka odziedziczonego w chicagowskiej diasporze polonijnej, Kraków.
Google Scholar

Seretny A., Lipińska E., 2013, Nie swój lecz i nie obcy – język odziedziczony w perspektywie glottodydaktycznej, w: Młoda polska emigracja w UE jako przedmiot badań psychologicznych, socjologicznych i kulturowych, http://www.euroemigranci.pl/dokumenty/pokonferencyjna/Seretny_Lipinska.pdf [10.06.2020].
Google Scholar

Standardy wymagań odnoszących się do poszczególnych poziomów biegłości językowej w zakresie znajomości języka polskiego jako obcego, zał. 1 do rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 lutego 2016 r. (poz. 405).
Google Scholar

Strzelecka A., 2008, Legendy o Łodzi jako teksty pomocnicze w nauczaniu języka polskiego jako obcego, „Acta Univeritatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, t. 16, M. Witkowska-Gutkowska, B. Grochala (red.), s. 233–239.
Google Scholar

Szelc-Mays M., 2014, Moje litery. Piszę na A. Podręcznik dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Kraków.
Google Scholar

Tsai N., 2010, Tekst literacki a metody nauczania języków obcych, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, t. 17, G. Zarzycka, G. Rudziński (red.), s. 395–404.
Google Scholar

Zarzycka G., 2004, Linguakultura – czym jest, jak ją badać i „otwierać”?, w: A. Dąbrowska (red.), Wrocławska dyskusja o języku polskim jako obcym, Wrocław, s. 435–444.
Google Scholar

Zarzycka G., 2008, Kultura, lingwakultura, socjokultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego, w: A. Seretny, E. Lipińska (red.), Rozwijanie i testowanie biegłości w języku polskim jako obcym, Kraków, s. 143–160.
Google Scholar

Zarzycka G., 2019, Kulturemy polskie – punkty widzenia, techniki ich wydobywania i negocjowania. Stosowanie perspektywy etnolingwistycznej w glottodydaktyce polonistycznej, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, t. 26, G. Zarzycka, B. Grochala, I. Dembowska-Wosik (red.), s. 425–441. http://dx.doi.org/10.18778/0860-6587.26.29
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0860-6587.26.29