Muzyka alternatywna jako punkt wyjścia do dialogu międzykulturowego

Autor

  • Tomasz Wegner Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki, Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców „Polonicum”, ul. Krakowskie Przedmieście 32, 00-927 Warszawa https://orcid.org/0000-0001-9734-6806

DOI:

https://doi.org/10.18778/0860-6587.27.16

Słowa kluczowe:

muzyka alternatywna, piosenka w nauczaniu języka polskiego jako obcego i kultury polskiej jako obcej, treści lingwakulturowe w piosenkach

Abstrakt

Artykuł stanowi refleksję na temat włączania piosenek z kręgu polskiej muzyki alternatywnej do dydaktyki nauczania języka i kultury polskiej. Autor dowodzi, że liczne teksty z tej grupy po pierwsze, zawierają bogaty materiał o charakterze lingwakulturowym, a po drugie mają dyskursywny stosunek do wzorców kulturowych. Obie cechy sprawiają, że muzyka alternatywna stanowić może wartościowe źródło poszukiwania tekstów stymulujących do zestawiania, porównywania i poszukiwania porozumienia w ramach różnych kultur, jak też inicjowania dyskusji na temat polskiej kultury. Podstawę teoretycznych rozważań stanowi dyskusja o miejscu kultury popularnej w glottodydaktyce polonistycznej, tocząca się w ostatnich dwudziestu latach. W ostatniej części autor przywołuje przykłady utworów wykorzystywanych we własnej praktyce lektorskiej, badając, na ile dokonany przez niego subiektywny wybór mieści się w zakresie koncepcji programowych nauczania kultury polskiej. Prezentowane przykłady rekomendowane są do pracy ze studentami na poziomie średnim i wyższym, począwszy od B1.

Bibliografia

Burzyńska A.B., Dobesz U., 2009, Program nauczania cudzoziemców realiów polskich, w: W. Miodunka (red.), Kultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Kraków, s. 119–128.
Google Scholar

„Czas Kultury” 2001, nr 1(100).
Google Scholar

Deczewska J., 2014, Dobór repertuaru kluczem do sukcesu w pracy z piosenką na zajęciach językowych, „Języki Obce w Szkole” nr 4, s. 135–138.
Google Scholar

Deczewska J., 2015, Teksty śpiewane w nauczaniu języków obcych, rozprawa doktorska przygotowana pod kierunkiem prof. Ludmiły Szypielewicz, Uniwersytet Warszawski, Wydział Lingwistyki Stosowanej.
Google Scholar

Dębski R., 2015, Wpływ nowych technologii na dynamikę utrzymania języka polskiego w świecie. W poszukiwaniu modelu badawczego, „Poradnik Językowy”, nr 8, s. 61–72.
Google Scholar

Garncarek P., 2012, Dlaczego kultura popularna nie ma czasu, w: P. Garncarek, P. Kajak (red.), Kultura popularna w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Warszawa, s. 11–17.
Google Scholar

Gębal P., 2009, Program nauczania cudzoziemców realiów polskich, w: W. Miodunka (red.), Kultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Kraków, s. 129–147.
Google Scholar

Hills M., 2002, Fan cultures, London.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780203361337

https://polifonia.blog.polityka.pl/2018/02/21/jezyk-polski-w-10-piosenkach/ [09.05.2020].
Google Scholar

https://tvn24.pl/biznes/ze-swiata/jack-ma-o-modelu-996-taka-praca-to-blogoslawienstwo-ra927188-4506428 [06.05.2020]
Google Scholar

https://www.dwutygodnik.com/artykul/8392-mydelko-fa.html [25.04.2020]
Google Scholar

Jenkins H., 2020, Confessions of an aca-fan, www.henryjenkins.org [18.05.2020].
Google Scholar

Kajak P., 2010, Nauczanie kultury polskiej w epoce globalnych treści kulturowych, w: P. Garncarek, P. Kajak, A. Zieniewicz (red.), Kanon kultury w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Warszawa, s. 53–64.
Google Scholar

Kajak P., 2019, Gloire à l’art de rue – o hiphopologii polonistycznej słów kilka, w: M. Ivanová, A. Kobylińska, P. Pająk (red.), Słowacja, Europa Środkowa i jeszcze dalej. Tom dedykowany Profesor Joannie Goszczyńskiej, Warszawa, s. 247–257.
Google Scholar

Kajak P., 2020, Kultura popularna w nauczaniu polszczyzny jako języka obcego. Wstęp do kulturoznawstwa glottodydaktycznego, Warszawa. https://doi.org/10.31338/uw.9788323541264
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323541264

Kaźmierczak P., 2019, Piosenka pomoże na wiele, czyli o alternatywnych sposobach kształtowania kompetencji gramatycznej, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, t. 25, B. Grochala, I. Dembowska-Wosik (red.), s. 137–148. https://doi.org/10.18778/0860-6587.25.12
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0860-6587.25.12

Kołak-Danyi K., 2019, Made in Poland. Polskie zjawiska kulturowe jako bariery i pomosty w nauczaniu JPJO, „Język a Edukacja”, t. 7, s. 131–140.
Google Scholar

Kramsch C., 1993, Context and culture in language teaching, Oxford.
Google Scholar

Kramsch C., 1998, Language and culture, Oxford.
Google Scholar

Księżyk R., 2018, Wywracanie kultury. O dandysach, hipsterach i mutantach, Wołowiec, s. 19–20.
Google Scholar

Melosik Z., 2014, Kultura popularna jako czynnik socjalizacji, w: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika: podręcznik akademicki 2, Warszawa, s. 85–91.
Google Scholar

Miodunka W. (red.), 2009, Kultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Kraków.
Google Scholar

Nikitorowicz J., 1995, Pogranicze. Tożsamość. Edukacja międzykulturowa, Białystok.
Google Scholar

Pęczak M., 2018, Muzyka jako wehikuł „ideologii” subkulturowej w czasach PRL, w: M. Jeziński, M. Pranke, P. Tański (red.), Głowa mówi. Polski rock lat. 80., Toruń, s. 43–63, http://meakultura.pl/cdn/files/glowa-mowi-polski-rock-lat-80.pdf [04.05.2020].
Google Scholar

Pffeifer W., 2001, Nauka języków obcych. Od praktyki do praktyki, Poznań.
Google Scholar

Raport o stanie polskiej muzyki, 2011, Warszawa, https://imit.org.pl/uploads/files/raport-o-stanie-muzyki/Raport-IMIT_2011.pdf [09.05.2020].
Google Scholar

Rerak S., 2013, Chłepcąc ciekły hel – Historia yassu. Gdynia.
Google Scholar

Roter-Bourkane A., 2012, „Ładne słowa to…” – jak bawić się językiem, słuchając Marii Awarii, w: P. Garncarek, P. Kajak (red.), Kultura popularna w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Warszawa, s. 139–146.
Google Scholar

Rudziński G., 2010, Ranking fenomenów polskiej kultury autorstwa studentów specjalizacji nauczania języka polskiego jako obcego, w: P. Garncarek, P. Kajak, A. Zieniewicz (red.), Kanon kultury w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Warszawa, s. 207–214.
Google Scholar

Siek-Piskozub T., Wach A., 2006, Muzyka i słowa. Rola piosenki w przyswajaniu języka obcego, Poznań.
Google Scholar

www.sjp.pwn.pl [04.05.2020]
Google Scholar

Zarzycka G., 2004, Linguakultura – czym jest, jak ją badać i „otwierać”?, w: A. Dąbrowska (red.), Wrocławska dyskusja o języku polskim jako obcym, Materiały z Międzynarodowej Konferencji Stowarzyszenia „Bristol”, Wrocław, s. 435–444.
Google Scholar

Zarzycka G., 2008, Opis pedagogiki zorientowanej na rozwój kompetencji i wrażliwości interkulturowej, w: W. Miodunka, A. Seretny (red.), W poszukiwaniu nowych rozwiązań: dydaktyka języka polskiego jako obcego u progu XXI wieku, Kraków, s. 63–77.
Google Scholar

Zarzycka G., 2010, Skrzydlate słowa w procesie nauczania języka polskiego jako obcego. Propozycje programowe, w: P. Garncarek, P. Kajak, A. Zieniewicz (red.), Kanon kultury w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Warszawa, s. 121–142.
Google Scholar

Zarzycka G., 2018, Podejście interkulturowe w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Bilans i perspektywy, w: W kręgu glottodydaktyki, t. 5, Katowice 2018, s. 534–548.
Google Scholar

Mister D., Chleb, muz., słowa: Dorota Masłowska, album Społeczeństwo jest niemiłe, Raster, 2014 https://www.youtube.com/watch?v=-1-z48cJDbc [14.05.2020].
Google Scholar

Pogodno, Tak, to teraz, muz., słowa: Pogodno, album Sokiści chcą miłości, Mystic Production, 2017 https://www.youtube.com/watch?v=jGpP0zSA8Ko [14.05.2020].
Google Scholar

Ryby, Polska, muz: J. Małkowski, G. Uzdański i Ryby, słowa: G. Uzdański https://www.youtube.com/watch?v=lbDrJO5fQxo [14.05.2020].
Google Scholar

Wczasy, Dzisiaj jeszcze tańczę, muz., słowa: Bartłomiej Maczaluk i Jakub Żwirełło, album Zawody, Thin Man Records, 2018, https://www.youtube.com/watch?v=zhcEINkncnQ [14.05.2020].
Google Scholar

Wczasy, Świętokracja, muz., słowa: Bartłomiej Maczaluk i Jakub Żwirełło, album Przeżyj święta (różni artyści), Na Siano Records, 2017, https://www.youtube.com/watch?v=p_mPUaWqUq8 [14.05.2020].
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2020-12-23

Jak cytować

Wegner, T. (2020). Muzyka alternatywna jako punkt wyjścia do dialogu międzykulturowego . Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców, 27, 291–306. https://doi.org/10.18778/0860-6587.27.16