Frazy przyimkowe i ich opis leksykograficzny w słownikach niemieckich i niemiecko-polskich – spojrzenie glottodydaktyczne
DOI:
https://doi.org/10.18778/0860-6587.26.24Słowa kluczowe:
temporalne frazy przyimkowe, kolokacje, ekwiwalencja, partner kontekstowy, ankiety, dydaktyka akademickaAbstrakt
Przedmiotem analizy są temporalne frazy przyimkowe, tj. typowe, najczęściej binarne połączenia wyrazowe o statusie kolokacji, składające się z przyimka i rzeczownika, np. auf Dauer, auf die Dauer, bei längerer Dauer. Ustalona łączliwość tych połączeń kolokacyjnych, uwarunkowanych gramatycznie i funkcjonalnie, stanowi w procesie dydaktycznym dla nienatywnych użytkowników języka niemieckiego jeden z największych problemów językowych. W referacie przedstawione zostaną wyniki analiz zarówno słowników ogólnych i dwujęzycznych w odniesieniu do wybranych syntagm przyimkowych, jak i autentycznych tekstów w Narodowym Korpusie Języka Czeskiego oraz wyniki ankiety. Ponadto przedstawiony zostanie wzorcowy artykuł słownikowy dla fraz przyimkowych w powstającym niemiecko-polskim słowniku kolokacji oraz omówiony problem ekwiwalencji analizowanych fraz.
Bibliografia
Bahns J., 1993, Word Partnerships – Kollokationsübungen für die Wortschatzarbeit, „Zielsprache Englisch“, z. 13, s. 7–12.
Google Scholar
Bahns J.,1996, Kollokationen als lexikographisches Problem: Eine Analyse allgemeiner und spezieller Lernerwörterbücher des Englischen, Tübingen.
Google Scholar
Barlow M., 2004, Software for Corpus Access and Analysis, w: J. Sinclair (red.), How to Use Corpora in Language Teaching, Amsterdam–Philadelphia, s. 205–221.
Google Scholar
Brdar-Szabó R., 2010, Nutzen und Grenzen der kontrastiven Analyse für Deutsch als Fremd- und Zweitsprache, w: H. J. Krumm, Ch. Fandrych, B. Hufeisen, C. Riemer (red.), Deutsch als Fremd- und Zweitsprache. Ein internationales Hanbuch. Bd 1. (Handbooks of linguistics and communications science; 35.1/35.2). Berlin–New York, s. 518–531.
Google Scholar
Burkhardt H., Jurasz A., 2013, Koncepcja metodologiczno-leksykograficzna słownika kolokacji niemiecko-polskich, w: J. Mazur, A. Małyska, K. Sobstyl (red.), Glottodydaktyka polonistyczna w obliczu dynamiki zmian językowo-kulturowych i potrzeb społecznych, Lublin, t. 2, s. 39–46.
Google Scholar
Burkhardt H., Jurasz A., 2016, Zu einigen Problemen der Darstellung von Kollokationen im deutschpolnischen Kollokationswörterbuch, w: I. Bartoszewicz i in. (red.), Sprachen und Kulturen im Kontakt (7), Wrocław–Dresden, s. 37–49.
Google Scholar
Dinsel S., 2006, Präpositionen, Ismaning.
Google Scholar
Engel U. i in., 1999, Deutsch-polnische kontrastive Grammatik, Heidelberg, t. 1.
Google Scholar
Hausmann F. J., 1984, Wortschatzlernen ist Kollokationenlernen. Zum Lehren und Lernen französischer Wortverbindungen, „Praxis des neusprachlichen Unterrichts“, t. 31, s. 395–406.
Google Scholar
Konecny Ch., 2010, Von ‘hinkenden’ Stühlen, ‘tanzenden’ Zähnen und ‘verlorenen’ Verkehrsmitteln. Erfassung und Darstellung italienischer lexikalischer Kollokationen für deutschsprachige L2-Lerner (auf der Grundlage des „Dizionario di base della lingua italiana – DIB“), w: A. Dykstra, T. Schoonheim (red.), Proceedings of the XIV. Euralex International Congress, Leeuwarden, s. 1207–1221.
Google Scholar
Reder A., 2006, Kollokationen in der Wortschatzarbeit, Wien.
Google Scholar
Steyer K., 1998, Kollokationen als zentrales Übersetzungsproblem – Vorschläge für eine Kollokationsdatenbank Deutsch-Französisch / Französisch-Deutsch auf der Basis paralleler und vergleichbarer Korpora, w: D. Bresson (red.), Lexikologie und Lexikographie Deutsch- Französisch. (=Cahiers d´Études Germanique 35), Aix-en-Provence: Université Lumière, s. 95–113.
Google Scholar
Steyer K., 2008, Kollokationen in deutschen Wörterbüchern und in der deutschen Wörterbuchforschung, „Lexicographica“, t. 24, Tübingen: Niemeyer, s. 185–207.
Google Scholar
Steyer K., Hein K., 2018, Usuelle satzwertige Wortverbindungen und gebrauchsbasierte Muster, w: S. Engelberg i in. (red.), Wortschätze, Dynamik, Muster, Komplexität, „Jahrbuch des Instituts für Deutsche Sprache“, s. 107–129.
Google Scholar
Taragońska J., 2016, Zur Erfassung der Kollokationen in Vokabeltaschenbüchern und Vokabelheften für DaF-Lernende, „Prace Językoznawcze“, t. XVIII, nr 4, s. 145–172.
Google Scholar
Chodera J., Kubica S., Bzdęga A., 2007, Podręczny słownik niemiecko-polski, Warszawa, wyd. XIX.
Google Scholar
Czochralski J., Ludwig K. D., 1999, Słownik frazeologiczny niemiecko-polski, Warszawa.
Google Scholar
Duden 11, 2002, Duden – Redewendungen: Wörterbuch der deutschen Idiomatik, Mannheim, 12 t.
Google Scholar
Duden, 2011, Deutsches Universalwörterbuch, Mannheim-Zürich 2011, wyd. 7.
Google Scholar
DWDS [online], https://www.dwds.de/wb/wdg, [28.08.2019].
Google Scholar
Hueber Wörterbuch, 2012, Deutsch als Fremdsprache. Słownik niemiecko–polski, polsko–niemiecki dla uczących się języka niemieckiego, Ismaning, wyd. 3.
Google Scholar
Kempcke G., 2000, Wörterbuch Deutsch als Fremdsprache, Berlin–New York.
Google Scholar
Langenscheidt, 2014, Praktisches Wörterbuch polnisch-deutsch deutsch-polnisch, München–Wien.
Google Scholar
Piprek J., Ippoldt J., 1980, Wielki słownik niemiecko-polski, Warszawa, t. 1 z suplementem, wyd. IV.
Google Scholar
PONS, 2007, Wielki słownik niemiecko-polski, Poznań.
Google Scholar
Rytel-Schwarz D., 2012, Taschenwörterbuch Polnisch, Polnisch-Deutsch, Deutsch-Polnisch, Hildesheim–Zürich–New York.
Google Scholar
Wahrig G. (red.), 1981, Deutsches Wörterbuch in sechs Bänden, Wiesbaden–Stuttgart.
Google Scholar
Wiktorowicz J., Frączek A. (red.), Wielki słownik niemiecko-polski, Warszawa. DWDS, https://www.dwds.de/ [28.08.2019].
Google Scholar
Český národní korpus, https://www.korpus.cz/ [28.08.2019].
Google Scholar
Narodowy korpus języka polskiego, http://nkjp.pl/ [28.08.2019].
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
