Biuletyn Uniejowski

Rośliny starych lasów w wyspach leśnych na obszarze gminy Uniejów

Błażej Chmielecki — 2023-11-30

Gmina Uniejów to obszar rolniczy – ponad 80% jej powierzchni stanowią użytki rolne, a lesistość wynosi obecnie 10,6%. Jest to teren ubogi w lasy, które na obszarze gminy są w znacznym stopniu rozdrobnione, a ich roślinność antropogenicznie zaburzona. Brakuje większych kompleksów leśnych. W latach 2021–2022 przeprowadzono inwentaryzację flory w 33 wybranych losowo wyspach leśnych, których powierzchnia była mniejsza niż 10 ha. Oceniono przyrodniczą wartość badanych obiektów, wykorzystując gatunki wskaźnikowe („rośliny starych lasów”). W badanych wyspach leśnych odnotowano 21 gatunków roślin typowych dla starych lasów. W najbogatszym florystycznie obiekcie stwierdzono 10 gatunków wskaźnikowych dla starych lasów, a w najuboższych tylko po dwa tego typu taksony. Wyspy leśne gminy Uniejów cechują się małą liczbą gatunków typowych dla starych lasów. W większości są to obiekty wtórne na gruntach użytkowanych w przeszłości rolniczo.

Zagospodarowanie przestrzenne sołectwa Stary Gostków – próba oceny i wskazania obszarów problemowych

Sebastian Olejnik — 2023-11-30

Celem artykułu było wyznaczenie obszarów problemowych w zagospodarowaniu sołectwa Stary Gostków oraz wskazanie kierunków zmian. Praca przedstawia uwarunkowania zagospodarowania badanego sołectwa. Zawarto w niej informacje dotyczące położenia geograficznego, charakterystyki społeczno-gospodarczej, uwarunkowań historycznych oraz obowiązujących dokumentów planistycznych i strategicznych dla analizowanego obszaru. Cel artykułu osiągnięto dzięki przeprowadzonej w 10.07.2022 r. inwentaryzacji terenowej. Uzyskane podczas niej dane pozwoliły dokonać analizy struktury użytkowania ziemi oraz układu przestrzennego zabudowy. Zinwentaryzowano wszystkie budynki znajdujące się w sołectwie, wraz z dokonaniem podziału m.in. na ich funkcje. Przedstawiono również infrastrukturę techniczną oraz ocenę aktualnego zagospodarowania obszaru badań, wskazując na jego mocne i słabe strony. W granicach badanego terenu wyodrębniono dwa typy obszarów problemowych – A i B. W obszarze A wskazano na problemy związane z zabudową, w tym pokryciem dachowym (eternitem) i sposobem ogrzewania domów (węglem bądź drewnem). W obszarach B problemy dotyczą głównie infrastruktury technicznej, w tym braku lamp oświetleniowych i chodnika. Identyfikacja obszarów problemowych w sołectwie oraz przedstawienie kierunków zmian w tym obszarze opiera się na chęci poprawy jakości życia mieszkańców.

Pamiątkowe żetony z Uniejowa

Bartłomiej Czyżewski — 2023-11-30

Na przestrzeni wieków w Uniejowie nigdy nie działała żadna mennica, nie doszło także do produkcji miejscowego pieniądza zastępczego. Dopiero w XXI w. pojawiły się w Uniejowie pamiątkowe żetony. Pierwsze uniejowskie numizmaty zostały wybite w 2006 r., a ostatnie pochodzą z 2019 r. W ciągu tych 13 lat mieszkańcy Uniejowa, turyści oraz kolekcjonerzy mogli zgromadzić aż 10 uniejowskich numizmatów.

„Nastąpił bój równający się rzezi”. Druga faza walk polsko-niemieckich o Uniejów w czasie kampanii polskiej 10 września 1939 roku

Tomasz Wójcik — 2023-11-30

Celem niniejszego artykułu jest opis walki oddziałów Podolskiej Brygady Kawalerii Armii „Poznań” i 221 Dywizji Piechoty 8 Armii Wehrmachtu toczonej nocą z 9 na 10 września i przez większą część niedzieli 10 września 1939 r. Starcie było drugą fazą walk o Uniejów w czasie tej kampanii i związane było z rozpoczętym wtedy największym we wrześniu 1939 r. polskim kontruderzeniem, znanym jako Bitwa nad Bzurą. Tekst ten jest kontynuacją badań prowadzonych wspólnie przez obydwu autorów nad walkami na terenie współczesnych powiatów tureckiego i poddębickiego we wrześniu 1939 r., których częściowe wyniki były już prezentowane w tomie 9. i 10. „Biuletynu Uniejowskiego”. Analiza drugiej fazy walk o Uniejów napotyka na poważne utrudnienie, jakim jest brak zachowanych archiwaliów obu walczących stron, zarówno na poziomie WJ, jak i oddziałów czy pododdziałów. Akta Podolskiej BK zachowały się szczątkowo, dokumenty 221 DP dotyczące września 1939 r. spłonęły i nie są dostępne, w przeciwieństwie do materiałów tej dywizji z kolejnych lat i kampanii wojny. W tej sytuacji pierwszorzędne znaczenie mają, nieliczne niestety, wspomnienia, z których na pierwszy plan wysuwają się publikowane po wojnie w postaci drukowanej relacje szefa sztabu Podolskiej BK, rtm. dypl. Andrzeja Hlawatego. Autorzy analizują przebieg walk, naświetlają także kwestie dotąd w historiografii pomijane, w szczególności dotyczące strony niemieckiej: pododdziałów zaangażowanych w walkę oraz strat obu stron.

Walenty Parczewski herbu Nałęcz, dowódca i powstaniec styczniowy

Jędrzej Tomasz Kałużny — 2023-11-30

Celem publikowanego artykułu jest przybliżenie sylwetki Walentego Parczewskiego, powstańca styczniowego, dowódcy oddziału powstańczego walczącego na terenie gminy Uniejów w 1863 r. W tekście przedstawione zostało pochodzenie rodzinne i fakty z życia Parczewskiego. Ważną częścią publikowanej pracy jest również jego działalność powstańcza, w tym walki toczone na terenie dzisiejszej gminy Uniejów.

Znaczenie gospodarcze i kulturowe łowiectwa w nawiązaniu do zapisów Bulli gnieźnieńskiej dotyczących grodu Spycimierz

Mateusz Władysław Moszczyński — 2023-11-30

Łowiectwo jako czynnik gospodarczy powstającego państwa polskiego znacząco wpłynęło na rozwój kultury. Przeanalizowanie tej dość rozległej dziedziny życia codziennego jest niezbędne dla zrozumienia funkcjonowania średniowiecznego społeczeństwa. Wartość dziko żyjącej zwierzyny i pozyskanych z niej dóbr na stałe zapisała się na kartach historii i powstającej tradycji łowieckiej, która do dziś jest kultywowana.

Wybrane zagadnienia z dziejów tradycji zdobienia trasy Bożego Ciała w parafii Spycimierz

Tomasz Wójcik — 2023-11-30

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie trzech zagadnień związanych z dziejami tradycji ubierania (zdobienia) trasy procesji Bożego Ciała w parafii Spycimierz. Tekst otwiera zarys dziejów parafii oraz miejscowości współcześnie ją tworzących. Autor analizuje kwestię genezy i okresu narodzin zwyczaju oraz rekonstruuje sześć tras, po których wędrowała procesja Bożego Ciała w parafii Spycimierz podczas ostatniego półwiecza. Wskazuje także reguły, którymi miejscowa społeczność kierowała się, ustalając przebieg trasy.