Młyny wietrzne jako zapomniane dziedzictwo kulturowe powracające do łask

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6034.34.08

Słowa kluczowe:

wiatrak, młyn, ochrona konserwatorska, zabytek

Abstrakt

Wiatraki są niezwykle ciekawym przykładem zabytków architektury i zabytków techniki. Przez lata obiekty zlokalizowane na terenie Polski były zaniedbywane, a ich degradacja postępowała szybko. Przyczyniło się do tego wiele czynników, m.in. nieopłacalność produkcji, starzenie się kadry pracowniczej i brak jej następców, niewystarczające środki finansowe wojewódzkich konserwatorów zabytków na dofinansowanie prac konserwatorskich i restauratorskich. W ciągu kilku ostatnich lat, na wzór działań zagranicznych, zaczyna pojawiać się coraz więcej inicjatyw, których celem jest zachowanie i ochrona jak największej liczby młynów wietrznych oraz ich popularyzacja. Częstym zjawiskiem jest aranżowanie wiatraków na hotele lub do celów mieszkalnych.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Adamczewski J. (2005), Młynarstwo magiczne, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Wrocław.
Google Scholar

Czajkowski J. (2001), Lokalne muzea na wolnym powietrzu w Polsce, “Acta Scansenologica”, 8, p. 7–52.
Google Scholar

Gola G. (2007), Kraina wiatraków powraca. Materiały konferencyjne, Klub Nowodworski, Nowy Dwór Gdański.
Google Scholar

Gosztyła M., Pasztor P. (2013), Konserwacja i ochrona zabytków architektury, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów.
Google Scholar

Grabski J. (2012), Ochrona budownictwa drewnianego, Księgarnia Akademicka, Kraków.
Google Scholar

Jasiuk J. (1965), Aktualne problemy ochrony zabytków techniki w Polsce, “Ochrona Zabytków”, 18 (3), p. 3–12.
Google Scholar

Klajmon B., Liboska T. (2013), Ogólny program konserwatorski. Rewitalizacja wiatraka z Grzawy posadowionego na terenie muzeum Górnośląski Pak Etnograficzny, Chorzów (a manuscript).
Google Scholar

Kowaleski J. (1972), Problemy organizacji i budowy Opolskiego Parku Etnograficznego w Bierkowicach, “Opolski Rocznik Muzealny”, 5 (1), p. 421–452.
Google Scholar

Kozłowski K. (2010), Tu między paltraki włażą gołoszyjki, “Posłaniec Warmiński”, 34/28, p. IV–V.
Google Scholar

Kraszewska-Sikorska E. (2008), Rola Kujawsko-Dobrzyńskiego Parku Etnograficznego w przekazywaniu dziedzictwa kulturowego regionu, “Rocznik Muzealny”, 12 (1), p. 171–184.
Google Scholar

Kudła A. (1969), Stan i propozycje ochrony budownictwa ludowego w województwie katowickim, “Materiały Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku”, 10, p. 26–30.
Google Scholar

Midura F. (1979), Muzealnictwo skansenowskie w Polsce (stan obecny i perspektywy rozwoju), [in:] F. Midura (ed.), Muzea skansenowskie w Polsce, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Poznań, p. 28–48.
Google Scholar

Nowakowski C. (2006), Wiatraki Pomorza Zachodniego: http://www.bdz.szczecin.pl/images/stories/publikacje/wiatraki_pomorza_zachodniego.pdf (access 20 VI 2017).
Google Scholar

Pawlik M. (1984), Wiatraki północno-wschodniej Polski, Dział Wydawnictw Filii UW, Białystok.
Google Scholar

Prarat M. (2011), O potrzebie badań ciesielskich konstrukcji młynów wietrznych na przykładzie prac konserwatorskich przy koźlaku z Bierzgłowa na ziemi chełmińskiej, “Wiadomości Konserwatorskie”, 30, p. 94–104.
Google Scholar

Prarat M. (2015), Próba zarysowania specyfiki badań architektonicznych budowli drewnianych na przykładzie analizy substancji i struktury wieńcowych chałup podcieniowych na obszarze Dolnej Wisły, [in:] M. Arszyński, M. Prarat, U. Schaaf, B. Zimnowoda-Krajewska (ed.), Badania architektoniczne. Historia i perspektywy rozwoju, Wydawnictwo “Bernardinum”, Toruń, p. 183–210.
Google Scholar

Ptaśnik M. (1969), Rozwój i osiągnięcia muzeów budownictwa ludowego w XXV-leciu PRL, “Materiały Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku”, 10, p. 7–10.
Google Scholar

Reinfuss R. (1976), Społeczna i dydaktyczna rola muzeów na wolnym powietrzu, “Materiały Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku”, 21, p. 7–12.
Google Scholar

Rouba B. (2000), Czy użytkownik może zagrażać zabytkowi?, [in:] J. Sosnowska (ed.), III Forum Konserwatorów. Dobra kultury w obliczu zagrożeń, Urząd Wojewódzki. Wydział Ochrony Środowiska, Toruń, p. 49–57.
Google Scholar

Stefański S. (1969), Cele i osiągnięcia Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku w latach 1958–69, “Materiały Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku”, 10, p. 20–25.
Google Scholar

Stokhuyzen F. (2010), De Hollandsche Molen. Vereniging tot behoud van molens in Nederland, Algemene Vergadering van De Hollandsche Molen, Amsterdam.
Google Scholar

Szymański A. (1990), V Międzynarodowe Sympozjum Molinologiczne, “Acta Scansenologica”, 6, p. 290–303.
Google Scholar

Święch J. (1986), Skansen Kujaw i Ziemi Dobrzyńskiej w Kłóbce, “Acta Scansenologica”, 4, p. 179–200.
Google Scholar

Tajchman J. (2007), Metoda konserwacji i restauracji dziedzictwa architektonicznego w zakresie zabytkowych budowli, [in:] A. Kociałkowska (ed.), Konserwacja i ochrona zabytków architektury, Europejska Fundacja Ochrony Zabytków, Studzienka, p. 35–57.
Google Scholar

Tomaszewski F., Walczak B. (2018), Łęczyckie wiatraki – inicjatywy konserwatorskie z lat 2006–2017 na przykładzie „Zagrody Młynarskiej” w Uniejowie, “Budownictwo i Architektura”, 17 (1), p. 55–61.
Google Scholar

Uszyńska A. (2009), Muzea skansenowskie szansą na zachowanie wartości kulturowej wiejskiej architektury drewnianej na południowo-zachodnim Podlasiu, “Ciechanowiecki Rocznik Muzealny”, 5, p. 69–93.
Google Scholar

Uszyński K. (1978), Formy społecznego zagospodarowania zabytkowych młynów i wiatraków, “Materiały Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku”, 24, p. 33–38.
Google Scholar

The Day of Windmills: http://www.dzienmlynow.pl (access 20 VI 2016).
Google Scholar

http://www.mapadotacji.gov.pl/projekt/7306014 (access 15 II 2019). http://www.radiowroclaw.pl/articles/view/67440/XIX-wieczny-wiatrak-z-Radziechowa-zostanie-odrestaurowany (access 15 II 2019).
Google Scholar

http://www.radziejow.pl/372,gmina-topolka.html (access 4 VI 2017).
Google Scholar

https://gs24.pl/w-wiatraku-lub-na-wodzie/ar/5088798 (access 15 II 2019).
Google Scholar

https://www.polkowice.eu/news,7805,Odbudowa-wiatraka-coraz-blizej.html (access 15 II 2019).
Google Scholar

https://zszywka.pl/p/adaptacja-wiatraka-wiezowego-w-polk-13386095.html (access 15 II 2019).
Google Scholar

Konin. Nasze Miasto: http://www.konin.naszemiasto.pl/artykul/wiatraki-kozlak-w-budzislawiu-koscielnym-zdjecia,1948511,artgal,t,id,tm.html (access 20 VI 2017).
Google Scholar

National Heritage Board of Poland: http://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/Raport_o_stanie_zabytkow_2004.pdf (access 20 VI 2017).
Google Scholar

Otwarte Zabytki: http://www.otwartezabytki.pl/pl/relics/59150-wiatrak-kozlak (access 20 VI 2017).
Google Scholar

http://www.dolny-slaskorg.pl/5274275,Historia_wiatraka_w_Duchowie.html
Google Scholar

http://www.rynekpierwotmy.pl (access 15 II 2019)
Google Scholar

Opublikowane

2019-12-30

Jak cytować

Habecka-Rosiak, E. (2019). Młyny wietrzne jako zapomniane dziedzictwo kulturowe powracające do łask. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica, (34), 129–145. https://doi.org/10.18778/0208-6034.34.08

Numer

Dział

Articles